Julia Quinn, Suzanne Enoch, Karen Hawkins, Mia Ryan, Kronika towarzyska lady Whistledown.

Kronika towarzyska lady Whistledown to antologia romantycznych opowiadań, które w sposób luźny nawiązują do Bridgertonów, bowiem główni bohaterowie są zupełnie nowi. Wszystkie autorki piszą zajmujące romanse historyczne i są dość popularne wśród wielbicieli tego gatunku.Warto nadmienić, że wszystkie nowele są ze sobą powiązane.

Lady Anne Bishop w opowiadaniu autorstwa Suzanne Enoch (Jedyna prawdziwa miłość) to snobistyczna, zepsuta, ciągle narzekająca, niezadowolona i frustrująca bohaterka. Od urodzenia zaręczona jest z Maximilianem Trentem, markizem Halfurst, który jest hodowcą owiec. Anne lubi towarzystwo mężczyzn, jednocześnie jest zadowolona z faktu, że będąc zaręczoną, nie musi się martwić żadnymi nieoczekiwanymi romantycznymi zalotami. Gdy Maksymilian dowiaduje się o nagannym zachowaniu Anne postanawia w końcu doprowadzić planowany mariaż do skutku. Tyle tylko, że ona woli Londyn od Yorkshire.

W opowiadaniu Karen Hawkins (Dwa serca) heroina Liza jest niezależna i zdecydowana, Royce słodki, ale już sytuacja między nimi jest zagmatwana. Wieloletnia przyjaźń zmienia się wówczas, gdy ona zaczyna szukać męża. To historia najlepszych przyjaciół, którzy w końcu zdają sobie sprawę, że są w sobie zakochani, ale muszą oczywiście najpierw odzyskać rozsądek. Żal jest trochę pana Durhama, który wobec Lizy miał szlachetne zamiary.

Najmniej chyba logiczne - dla mnie - opowiadanie napisała Mia Ryan (Tuzin pocałunków). Ranny podczas wojny Terrance Greyson, lord Darington, po trzech latach nieobecności powraca do Londynu, aby znaleźć żonę. Pewnej nocy spotyka młodą kobietę płaczącą samotnie w pustej loży teatralnej i podaje jej swoją chusteczkę. Lady Caroline Starling jest córką byłego lorda Daringtona, czwartego kuzyna Terrance'a, Ona i jej matka żywią urazę do Terrance'a, odkąd trzy lata wcześniej dano im dwa dni na opuszczenie domu, Ivy Park. Caroline ma skłonność do wyciągania pochopnych wniosków i ciągłego uciekania. Mimo to oczywiście zakochuje się w Terrance.

Z kolei opowiadanie Julii Quinn (Trzydzieści sześć walentynek), choć bardzo słodkie to jednak wydaje się mało przekonujące w opisie romansu. Brak jest szczerości i intensywności uczuć. Susannah Ballister zostaje porzucona i upokorzona przez Clive'a Manna-Formsby'ego, brata Davida Manna-Formsby'ego, księcia Renminster. Susannah była przekonana, że David jej nigdy nie lubił i odnosił się do niej z pogardą. Pewnego jednak przyjęcia nieoczekiwanie prosi ją do tańca.

Opowiadania przepełnione są dowcipem i humorem, które charakterystyczne są dla poszczególnych aktorek. Są jednak nierówne, inaczej pisane, choć istnieją elementy wiążące. To jednak opowiadania, więc fabuła wydaje się w nich podana w wersji skróconej i niedopracowanej, a osobowości bohaterów uznaję za niepełne. Na ich kanwie mogłyby powstać solidne powieści.

 

 

Julia Quinn, Suzanne Enoch, Karen Hawkins, Mia Ryan, Kronika towarzyska lady Whistledown, wydawnictwo Zysk i S-ka, wydanie 2023, tytuł oryg.: The Further Observations of Lady Whistledown, tłumaczenie: Katarzyna Krawczyk, oprawa miękka, stron 496.

Anna Goldina, Śladami biblijnych kobiet. Przewodnik duchowy.

 

Śladami biblijnych kobiet. Przewodnik duchowy to niewielka książka, w której odnaleźć można refleksje związane z kobietami ze Starego Testamentu. Na kartach książki spotkać można Hagar, Leę, Dinę, Tamar, Mikal, Jael i Rispę. Nie są to postacie powszechnie znane. Ich życie również nie należało na najszczęśliwszych. Sama autorka książki wychowała się w niewierzącej petersburskiej rodzinie i dopiero sama jako siedemnastolatka zaczęła poszukiwać drogi to Boga. Rozważania o kobietach powstały w czasie, gdy zmagała się z ciężką chorobą. Zmarła w kwietniu 2022 r.

Autorka przybliża losy biblijne Hagar, która była egipską niewolnicą prawowitej żony Abrama (Abrahama) Saraj (Sary). Saraj była bezpłodna, a Hagar staje się nałożnicą Abrama. Będąc w ciąży, Hagar zaczęła odnosić się z pogardą do swojej pani. Po kłótni z Saraj Hagar uciekła na pustynię. Po narodzinach Izaaka, Hagar wraz z synem zostaje wygnana ponownie na pustynię. Kolejną kobietą jest Aramejka Lea, starsza siostra Racheli, w której zakochał się Jakub. Lea z kolei zakochała się w Jakubie, który poślubia ją dzięki zabiegom rodziny. Otrzymuje jednak także Rachelę. Mimo, że Lea urodziła Jakubowi dzieci, przez całe życie była niekochana i zabiegała o jego miłość. Dina to córka Jakuba i Lei, która w Sychem została porwana i zgwałcona przez syna władcy Chamora, który nosił imię Sychem (jak miasto). Tamar to synowa Judy, syna Jakuba. Po śmierci dwóch kolejnych mężów (braci), miała być żoną trzeciego - Szeli. Tymczasem Juda owdowiał, a Tamar domyśliła się, że Juda nie chce spełnić obowiązku lewiratu. Tamar ucieka się do podstępy, a gdy Juda dowiaduje się, że jest brzemienna i wpada w gniew, wysyła mu rzeczy, które zapewniają jej bezpieczeństwo. Mikal to córka Saula, króla Izraela i pierwsza żona króla Dawida. Uratowała Dawida, gdy Saul chciał go zabić. Jael to żona Chebera, która zabiła podczas snu dowódcę armii Kananejczyków. Rispa to córka Ajji i nałożnica króla Saula, która po jego śmierci zostaje nałożnicą dowódcy wojsk Abnera. Wyniku oskarżeń Abner przechodzi na stronę Dawida. Jej synowie zostali przez Dawida wydani Gibeonitom, którzy powiesili ich w ramach zadośćuczynienia za prześladowania doznane za czasów Saula. Śmierć synów Rispy miała zakończyć trzyletni okres głodu. Rispa do czasu końca suszy strzegła ciał synów przed dziką zwierzyną.

Niewątpliwie historie pomagają zobaczyć w świetle Pisma Świętego życiowe sprawy. autorka zwraca uwagę na postawę kobiet, ich cechy charakteru, osobowość. Książkę można przeczytać w jeden wieczór, albo też rozdzielić czytanie na kilka dni według rozdziałów.  W pozycji można odnaleźć reprodukcje ze świata sztuki. To wartościowa pozycja.

 

 

Anna Goldina, Śladami biblijnych kobiet. Przewodnik duchowy, wydawnictwo AA, wydanie 2023, tłumaczenie: Aniela Czendlik, okładka miękka, stron 112.

Elżbieta Cherezińska, Sydonia. Słowo się rzekło.

 

Sydonia. Słowo się rzekło to kolejna, gruba książka od Elżbiety Cherezińskiej. Ostatnio czytam same tomiszcza, więc trochę trwało zanim ogarnęłam powieść. Podobnie jak to było w przeszłości, tak i teraz temat na fabułę został znaleziony przez autorkę w odmętach historii. Bohaterką jest bowiem żyjąca w XVI/XVII wieku Sydonia von Borck (1534/1540/1548-1620), córka hrabiego Otto Borcka i Anny z domu von Schwiecheld. Urodziła się na zamku w Strzmielach zw. "Wilczym Gniazdem", które było siedzibą rodu Borków wywodzącego się z okolic Kołobrzegu. Wcześnie została osierocona przez matkę, a rozpieszczana przez ojca. Za jego wstawiennictwem jako młoda dziewczyna trafiła na dwór księcia Filipa I (1515-1560) w Wołogoszczy i została dwórką księżnej. Poznała tam syna Filipa (z Marią córką Jana elektora saskiego miał liczne potomstwo), Ernesta Ludwika (1545-1592), w którym zakochała się i planowała nawet ślub. Nic jednak z tej wielkiej miłości nie wyszło. Mężczyzna  pod naciskiem rodziny ostatecznie w 1577 r. zawarł małżeństwo z Zofią Jadwigą, córką księcia brunszwickiego. Sydonia postanowiła opuścić dwór Filipa. Gdy ukochany zawierał małżeństwo z inną, miała przekląć Ernesta i zapowiedzieć, że jego ród Gryfitów wymrze w ciągu pięćdziesięciu lat. 

Ojciec Sydonii zmarł w 1568 r. toteż Sydonia wraz z siostrą Dorotą, trafiły pod opiekę brata Ulrycha, który kazał im zrzec się prawa do majątku w zamian za dożywotnią rentę i utrzymanie. Przy czym nie miał zamiaru wywiązywać się ze zobowiązań. W dodatku Sydonia wdała się w konflikt ze szwagierką Otylią von Dewitz, w rezultacie czego siostry opuściły zamek w Strzmielach i zaczęły tułaczkę. W 1570 r. książę pomorski Jan Fryderyk ustanowił Martina i Hasse von Wedel prawnymi opiekunami sióstr Borck. 

Losy Sydonii to ciągłe procesy sądowe, bowiem dochodziła swoich praw do spadku po rodzicach, a potem po siostrze zmarłej w 1600 r., notowano też liczne zatargi i konflikty z sąsiadami, w końcu był proces o czary. W 1604 r. została umieszczona przez krewnych w klasztorze w Marianowie. Nigdy nie wyszła za mąż, choć miała licznych narzeczonych, mieszkała w różnych miejscach, otaczała się zwierzętami, ciągle znajdowała się w finansowych tarapatach, a swoje zainteresowania skupiła na ziołach i studiowaniu ich właściwości. W 1612 r. została otwarcie oskarżona o czary, potem uwięziona na zamku Oderburg w Grabowie. Sydonia została poddana torturom, a potem przyznała się do wszystkiego. Zginęła przez ścięcie mieczem 19 sierpnia 1620 r. w Szczecinie w pobliżu Bramy Młyńskiej. Ciało Sydonii spalono na stosie i pogrzebano na cmentarzu dla biedoty.

To wszystko możecie odnaleźć buszując po internetowych stronach, ale także czytając powieść Elżbiety Cherezińskiej. 

Sydonia była nieszczęśliwą, ale przede wszystkim niepokorną kobietą, która po śmierci, gdy udowodniono jej niewinność, stała się muzą malarzy, pisarzy, poetów i muzyków. Ową niepokorność we współczesnym świecie można oczywiście podciągnąć pod feminizm. Sydonia była piękna, ale także inteligentna, niezależna i dumna. Nie chciała być wciągnięta w wyznaczone przez świat zewnętrzny ramy. Uważano ją jednak wówczas za osobę konfliktową, apodyktyczną, zgryźliwą, upartą i agresywną. Autorka oddaje jej osobowość i charakter. Sydonii mimo wszystko nie udało mi się polubić. W życiu zasadniczo unikam osób o toksycznym stylu bycia i osobowości. Oczywiście zadaję sobie sprawę, że na zachowanie Sydonii wpłynęły jej doświadczenia życiowe, a krzywd doznała wiele. 

Powieść została oparta ściśle na faktach, zachowały się bowiem akta sądowe, które przeniesione przez Cherezińską na strony, rozpalają wyobraźnię czytelnika. Oprócz losów Sydonii, autorka przedstawia historię Pomorza Zachodniego głównie w okresie XVI i XVII wieku, ale z prologiem nawiązującym do XI wieku. Bardzo dobrze opisane są związki i koligacje rodzinne, nawiązania do losów poszczególnych członków rodzin, odnotowane pokrewieństwa i powinowactwa, krewni bliżsi i dalsi. W mnogości imion i nazwisk, genealogicznych związków, niewytrawny czytelnik może się jednak pogubić. Wszystkie informacje podane są w  sposób zajmujący i barwny. Świadomie i perfekcyjnie autorka wykorzystuje fakty historyczne, aby zbudować odpowiednie napięcie, miłosne momenty czy nerwowość sytuacji. Znakomicie też charakteryzuje ówczesne podziały społeczne i stosunki międzyludzkie (które są uniwersalne), w których znaleźć można zawiść, zdradę, zło, niesprawiedliwą ocenę, nieuczciwe działanie, plotki. Atmosfera powieści stworzona przez autorkę jest oczywiście niesamowita, ale momentami czytając długie i szczegółowe opisy, przyznam się, że powieść wydawała mi się nierówna, chaotyczna i bałam się, że finalnie będę nią rozczarowana.  Doceniam pracę autorki nad źródłami historycznymi i zmierzenia się z przetransponowaniem historii na karty powieści. Udało się to autorce w pełni. Nie udawajmy jednak, że popularność  powieści wypływa jedynie z jej zawartości. Niebotycznie zadziałało tu też już nazwisko. Niemniej bardzo polecam, bo to bardzo dobra powieść historyczna.

 

Elżbieta Cherezińska, Sydonia. Słowo się rzekło, wydawnictwo Zyska i S-ka, wydanie 2023, oprawa miękka ze skrzydełkami, stron  584.

Łukasz Gryczanny, Promyk.

 

Promyk Łukasza Gryczannego z ilustracjami Oli Krzanowskiej to książka wartościowa i mądra. Opowiada o dziewczynce, Agatce, której rodzice się rozwiedli. Pewnego dnia spotyka się z tatą, który informuje ją, że będzie miał psa. Okazuje się, że nie jest to jednak mały piesek. Agatka dowiaduje się czym jest schronisko, kto do niego trafia, co trzeba zrobić, aby pomóc znajdującym się w nim zwierzętom. Książka opowiada więc nie tylko o trudnych sprawach rodzinnych, ale również porusza kwestię adopcji psów ze schroniska. To bardzo wartościowa pozycja.

Warto podkreślić, że 1% że sprzedaży książki, wydawnictwo Bis przeznacza na rzecz Ogólnopolskiego Towarzystwa Ochrony Zwierząt - OTOZ Animals.

 

Łukasz Gryczanny, Promyk, wydawnictwo Bis, wydanie 2023, ilustracje Ola Krzanowska, okładka twarda, stron 72.

Anna Bichalska, Spróbuj jeszcze raz, Adelko.

 

To już trzecia część w cyklu o dziewczynce imieniem Adelka. Tym razem Adelka dostała rower. Tyle tylko, że trzeba jeszcze nauczyć się dobrze jeździć. Nie za bardzo się to udaje. W dodatku Adelka nie potrafi jeszcze ani dobrze czytać, ani wiązać sznurowadeł. Wszystkiego jednak można się nauczyć. Należy się tylko nie poddawać i próbować na nowo jeszcze raz, i jeszcze raz. Adelka spadła jednak z roweru i zniechęciła się do nauki jazdy. Mimo tłumaczeń rodziców, nie daje się tak łatwo przekonać. A przecież rodzicom też wiele spraw nie wychodzi zbyt dobrze. Zresztą człowiek uczy się i zdobywa doświadczenie przez całe swoje życie.

To ciepła, mądra i wartościowa książeczka dla dzieci, którą warto polecać.

 

Anna Bichalska, Spróbuj jeszcze raz, Adelko, wydawnictwo Bis, wydanie 2023, ilustracje Beata Zdęba, cykl: Adelka, t. 3, okładka twarda, stron 48.

C. W. Gortner, Sarah Bernhardt. Niezrównana aktorka.

 

Sarah Bernhardt to właściwie Henriette-Rosine Bernard (1844-1923), francuska aktorka teatralna pochodzenia żydowskiego, której biografię przybliża w fabularyzowanej wersji C.W. Gortner. Autor ukazuje jej życie począwszy od ukazania jej jako córki luksusowej kurtyzany, aż po niezwykłą przemianę w najsłynniejszą aktorkę epoki, w której przyszło jej żyć. Sarah Bernhardt pozostawiła po sobie nie tylko pamięć o rolach aktorskich, ale również spisane pamiętniki. Jak to bywa w powieściach, na potrzeby fabuły, autor zafałszował niektóre elementy z życia artystki. Piszemy jednak o beletrystyce, a nie o literaturze faktu. 

Sarah jako nieślubne dziecko kurtyzany miała to szczęście, że jej edukację opłacała rodzina ojca. W tym czasie jej matka stała się jedną z najbardziej wpływowych paryskich kurtyzan, zadając się z politykami, bankierami, generałami i pisarzami. Dzięki jej koneksjom Sarah w wieku 10 lat została przyjęta do ekskluzywnej szkoły przyklasztornej. Od najmłodszych lat interesowała się aktorstwem.

W pewnym jednak momencie matka Sarah, Judith Bernard, postanowiła, że córka nie potrzebuje szkoły klasztornej, a powinna znaleźć sobie cenionego i bogatego protektora. Właściwie Sarah nie ma innego wyjścia, pomimo tego, że marzy zupełnie o innej przyszłości. Mając szesnaście lat jest niezamężna i spodziewa się dziecka (w rzeczywistości jedyne dziecko urodziła w wieku dwudziestu lat). Nie chce jednak oddawać dziecka na wychowanie zakonnicom. Dostaje kilka ról teatralnych i zostaje zatrudniona w Comédie Française. W 1870-1871 podczas wojny francusko-pruskiej i oblężenia Paryża, autor umieszcza ją w roli opiekunki i pielęgniarki rannych żołnierzy. Przyczyniła się zresztą do przekształcenia teatru w szpital. Sarah zakochuje się w jednym z żołnierzy. 

Sarah zyskała sławę, ale miała skomplikowane życie. Nie stroniła od kochanków, ale w rzeczywistości nigdy nie dbała o żadnego z nich. W świecie zawodowym zyskała sławę, dzięki zjawiskowemu, mrocznemu, ale także nowatorskiemu podejściu do gry aktorskiej. C.W. Gortner pokazuje jej dwa oblicza. Z jednej strony to kobieta uparta, zmotywowana do działania, silna, pełna temperamentu, a z drugiej – zepsuta i wulgarna. Sarah prowadziła fascynujące, niekonwencjonalne życie, pielęgnując przyjaźnie ze znanymi ludźmi: Aleksandrem Dumas, Victorem Hugo, Oscarem Wildem i księciem Bertie z Walii. Gortner ożywia w  powieści miłość, nienawiść, wojnę, śmierć, intrygi, namiętność i oczywiście teatr.

Powieść dobra, ale nie porywająca. Sarah Bernhardt nie jest w powieści sympatyczną postacią. Jej zachowanie kojarzy mi się z narcyzmem. Myślę jednak, że na ukształtowanie osobowości Sarah i jej stosunku do innych, wielki wpływ miała matka, poznane osoby i oczywiście zdobyte doświadczenia. 

 

 

Christopher W. Gortner, Sarah Bernhardt. Niezrównana aktorka, wydawnictwo HarperCollins Polska, wydanie 2023, tytuł oryg.: The First Actress: A Novel of Sarah Bernhardt, tłumaczenie: Janusz Maćczak, okładka miękka, stron 544.

Kurt Vonnegut, Suzanne McConnell, Zlituj się nad czytelnikiem. Zasady twórczego pisania.

 

Nie przeczytałam do końca żadnej powieści Kurta Vonneguta, ale interesuje mnie proces tworzenia. Nie wiedziałam jednak, czy ta książka jest w ogóle dla mnie. Zdaniem autorki Zlituj się nad czytelnikiem może przeczytać nawet ktoś, kto nigdy nie czytał prozy Vonneguta. Pisząc szczerze bałam się więc tej lektury, bo nie wiedziałam na co się tak właściwie decyduję. Spotkała mnie wielka niespodzianka, po przeczytaniu już zaledwie paru stron, anegdot związanych z pisarzem (m.in. cytowaną umowę z żoną Jane C. Vonnegut przed narodzinami ich pierwszego dziecka), byłam pewna, że przynajmniej dla mnie  będzie wspaniała lektura. Wydaje mi się zresztą, że książka jest w pełni użyteczną tylko dla kogoś, kto nie czytał jeszcze zbyt wiele powieści wspomnianego pisarza. Znający prozę Vonneguta mogą mieć wrażenie, że wszystko o czym jest ta lektura, zawarte jest w prozie pisarza.  

O napisanie tej książki Suzanne McConnell poprosiła fundacja Vonnegut Trust. Miało być 60% tekstów pisarza, a pozostałe 40 % zależało od pomysłu piszącej. Autorka poznała Kurta Vonneguta, gdy zaczęła uczęszczać na jego zajęcia z warsztatów pisarskich na Uniwersity of Iowa. Znajomość powoli przerodziła się w przyjaźń pielęgnowaną przez lata. Nigdy nie stracili ze sobą kontaktu. Suzanne McConnell wykorzystując własne doświadczenia, postanowiła zwrócić uwagę i zanalizować wszystkie te czynniki, które wpłynęły na rozwój pisarstwa Kurta Vonneguta i ukształtowało jego poglądy. Uprzedziła też czytelnika, że zamierzeniem jej było przywołanie tych wydarzeń z jego życia, w których dostrzegła źródło jego mądrości oraz pokazanie, czym jest tak naprawdę praca twórcza, podkreślenie procesu samodzielnego myślenia.

Autorka przedstawia wskazówki pisarskie Kurta Vonneguta, z których można wymienić: „znajdź temat, który cię obchodzi”; „nie skacz z tematu na temat”; „prostota języka”, „miej odwagę ciąć”, „brzmij po swojemu”, „mów, co chcesz powiedzieć”, „zlituj się nad czytelnikiem”. ​​Vonnegut był dość bezpośredni i zwięzły w swoich radach dla pisarzy. Właściwie wszystkie te zasady Suzanne McConnell pokrótce przedstawia w pierwszym rozdziale.

W pozycji przywoływane są wątki biograficzne z życia pisarza, proces powstawania książek, napisane przez niego listy, fragmenty powieści, artykułów, wykładów, wypowiedzi w programach telewizyjnych. Zlituj się nad czytelnikiem dogłębnie bada, w jaki sposób podejście Vonneguta do życia przekłada się na podejście do pisania i stworzone w powieściach fikcje. Książka nie jest jednak typowym podręcznikiem pisania. Jest to raczej poradnik pisania, z odrobiną dawką wspomnień dotyczących życia Vonneguta, ale także Suzanne McConnell. Takie połączenie jest dla niektórych czytelników głęboko satysfakcjonujące, a dla innych może wydawać się irytujące. Ja jestem w tym pierwszym gronie, ponieważ stanowiło to dla mnie pewnego rodzaju nowość.  Jest to wciągająca lektura i zastanawiam się nawet nad podjęciem kolejnej próby przeczytania czegoś  z beletrystyki Vonneguta. Książkę czyta się szybko, nie jest to bowiem tekst płynny, wiele w nim podziałów i odstępów między akapitami. Jest też baza ikonograficzna.

 

 

Kurt Vonnegut, Suzanne McConnell, Zlituj się nad czytelnikiem. Zasady twórczego pisania, wydawnictwo Zysk i S-ka, wydanie 2023, tytuł oryg.: Pity the Reader. On Writing with Style, tłumaczenie: Tomasz Bieroń, okładka twarda z obwolutą, stron 512.

Paulina Szymalak-Bugajska, Magdalena Ewa Nosowska, Klan Malczewskich.

 

Książka jest wynikiem pracy muzealników w miejscu związanym z twórczością Malczewskich. Obydwie autorki pracują w Muzeum im. Jacka Malczewskiego w Radomiu. Książka została podzielona na dwie części: pierwsza dotycząca Jacka Malczewskiego napisana została przez Paulinę Szymalak-Bugajską; w drugiej - za którą odpowiedzialna jest Magdalena Noskowska - mowa jest o Rafale Malczewskim. Można więc powiedzieć, że dwa większe eseje znalazły się w jednej oprawie. Różnią się stylem, podejściem do życia i twórczości danego artysty. Czytelnik zauważy osobiste wtrącenia autorek. Pierwsza autorka pisze wstęp, w którym przybliża czytelnikowi własną drogę prowadzącą do odkrycia w sobie fascynacji malarstwem Jacka Malczewskiego. Druga z kolei zwraca się bezpośrednio do czytelnika, by wytłumaczyć mu dlaczego rozpoczęła swoją opowieść od wojennej tułaczki Rafała i Zofii.  Autorki przez zastosowane takiego zabiegu, stają się bliższe czytelnikowi.

Paulina Szymalak-Bugajska podkreśla, że celem jej było nie napisanie biografii, bo takich opracowań przecież pojawiło się wiele na polskim rynku wydawniczym, ale przede wszystkim zwrócenie uwagi na wybory i decyzje Jacka Malczewskiego, które z kolei wpłynęły na rozwój jego talentu artystycznego. Korzysta przy tym ze swojego zdobytego na przestrzeni lat doświadczenia zawodowego. W ten sposób powstała wyjątkowo subiektywna interpretacja malarstwa bohatera tego eseju. Z kolei zdaniem Magdaleny Noskowskiej najmniej poznany okres w twórczości Rafała Malczewskiego zaczął się w 1939 r.

Autorki zamykają życie i twórczość Malczewskich w obrębie ram chronologicznych. Zwracają uwagę na dom rodzinny, wychowanie, dzieciństwo, zamiłowanie do rysunków, etapy kształtowania poszczególnych talentów oraz szczęśliwe, ale i tragiczne fragmenty z życia artystów. W tym wszystkim jest miejsce na niecodzienne przyjaźnie, płytsze znajomości i przede wszystkim na twórczość. Zwrócona została uwaga na silne więzi ojcowsko-synowskie łączące Jacka i Rafała. Inny rodzaj powiązań można jednak zauważyć już w relacjach Rafała z własnym synem Krzysztofem. Opowieści są nacechowane żywymi emocjami.

Opowieści czyta się płynnie i na pewno potencjalnym odbiorcą jest laik w świecie sztuki. Przeważają w nich wątki związane z życiem artystów. Autorki nie podejmują analizy dzieł. W książce można odnaleźć fotografie archiwalne Malczewskich oraz reprodukcje dzieł. Przyjemna lektura na długie wieczory.   

 

Paulina Szymalak-Bugajska, Magdalena Ewa Nosowska, Klan Malczewskich, wydawnictwo Arkady, wydanie2022, oprawa twarda, stron 320.