2025.

 

„Niech cię Pan błogosławi i strzeże. 

Niech Pan rozpromieni oblicze swe nad tobą, niech cię obdarzy swą łaską. 

Niech zwróci ku tobie swoje oblicze i niech cię obdarzy pokojem”. 

Lb 6, 24.

Ben Avery, Sergio Cariello, Jezus. [komiks].

 

Każdy dorosły chrześcijanin zna życie Chrystusa, ale jak zachęcić do tego dzieci? (Choć to książka nie tylko dla dzieci). Fantastycznym pomysłem jest komiks „Jezus”, który ukazał się we wspaniałej i bardzo starannej oprawie graficznej nakładem wydawnictwa AA. Za scenariusz odpowiada Ben Avery. Natomiast ilustracje to efekt współpracy wybitnych autorów tworzących dla Marvel i DC Comics do których należą: Sergio Cariello, Richard Bonk, Geof Isherwood, Chris Ivy, Fabricio Guerra, Zach Matheny, Mark McNabb. Książka jest uznawana za najpełniejszą graficzną adaptację życia Chrystusa, jaką kiedykolwiek stworzono.

Nic w tym dziwnego, bowiem Ben Avery znakomicie skonstruował historię i przełożył relacje ewangeliczne oraz podał odniesienia do właściwych wersetów Pisma Świętego. Odwołał się do Ewangelii wg św. Mateusza, św. Marka, św. Łukasza i św. Jana. Centralną Osobą wszystkich ksiąg jest Chrystus. Historia Jego życia ukazana została począwszy od jego narodzin w Betlejem, życie w Nazarecie, nauczanie, cuda, mękę, śmierć, zmartwychwstanie i wniebowstąpienie. To historia Syna Bożego i Syna Człowieczego, Jego ziemskim pochodzeniu i życiu w ciele. 

Zwracam uwagę na grafikę komiksu, która charakteryzuje się w tym wydaniu bogatym wykorzystaniem kolorów i faktur. Czcionka jest przejrzysta i czytelna, co ucieszy szczególnie tych najmłodszych czytelników, którzy zaczynają dopiero przygodę z czytaniem.

Komiks zaspokoi głód czytania Słowa Bożego. To świetny sposób, aby zachęcić dzieci do czytania o Jezusie Chrystusie i poznania Biblii. To komiks dla ludzi wierzących, ale także dla sceptyków i ciągle osób szukających drogi do Boga. Wydaje się być doskonałym prezentem nie tylko pierwszokomunijnym, ale także bożonarodzeniowym. 

Książka posiada Imprimatur, czyli jest zgodna z nauką Kościoła. Polecam. 

 

Ben Avery, Sergio Cariello, Jezus, wydawnictwo AA, wydanie 2023, okładka twarda, stron 320.

 

Ben Avery jest gawędziarzem. Uwielbia opowiadać historie za pomocą niemal każdego medium: komiksów, powieści, lalek, animacji. Miał zaszczyt pracować z wybitnymi artystami nad projektami komiksowymi. Jego pierwszym wielkim profesjonalnym projektem była współpraca z Georgem R.R. Martinem, autorem Gry o Tron, którego opowieści ze świata Westeros Avery przekształcał w scenariusze powieści graficznych. Współpracował z wydawnictwami Marvel i Zondervan. Zaadaptował księgi Biblii na komiks, dzięki czemu powstała cała wielka seria wydawnicza. Mieszka w Północnej Indianie z żoną i pięciorgiem dzieci.

Sergio Cariello urodził się w Brazylii. Już w wieku 5 lat wiedział, że chce rysować komiksy. W wieku 11 lat opublikował swój pierwszy komiks – Frederico, detektyw. W wydawnictwie Marvel rysował komiksy Daredevil, Conan, Thor, Kapitan Ameryka, Spider-Man, Avengers i wiele innych. W DC Comics był współautorem komiksów Batman, Superman, Superboy, Steel, Guy Gardner, Hawkman, Man called X, The Flash, Deathstroke, Wonderwoman, Green Arrow i innych. Obecnie pracuje nad seriami Lone Ranger i Son of Samson oraz wieloma komiksami biblijnymi.

[noty o autorach z opisu wydawcy]

ks. Piotr Śliżewski, Śmierć. Nowy początek

 

Nie będzie to długi tekst, bo pisanie i mówienie o śmierci, dotyka mnie osobiście. Nie potrafię otwierać się publicznie na ten temat. To jest we mnie, w sercu ciągle tkwi za jakimiś drzwiami, w tej złamanej połowie. Każdy przechodzi swój własny proces żałoby. Śmierć osoby bliskiej to trauma, która trwa i trwać będzie. To od nas jednak zależy, czy poddamy się rozpaczy czy ustalimy priorytety, będziemy potrafili docenić dany nam czas i uczynimy nasze życie dzięki zdobytemu doświadczeniu jeszcze wartościowszym, lepszym, głębszym. Piszę to z perspektywy upływu trzech lat. Myślę, że jako osobie wierzącej jest mi łatwiej. Wierzę w świętych obcowanie. Ks. Piotr Śliżewski (założyciel portali www.ewangelizuj.pl i www.gregorianka.pl ) ma rację, kiedy pisze, że pogodzenie się ze śmiercią przychodzi łatwiej dzięki modlitwie. 

 

To książka mądra, wartościowa, która analizuje doświadczenia ludzi związane ze śmiercią bliskiej osoby, przygotowaniami do pogrzebu, pogrzeb, kiedy można poczuć się jak w zwolnionym filmie. Porusza kwestię sądu, nieba, czyśćca i piekła. Pokazuje też jak pomagać duszom tu na ziemi poprzez praktykowanie modlitw i przede wszystkim jak pomóc sobie. Autor bardzo ładnie analizuje przywoływane psalmy i nawiązania do innych fragmentów Biblii. Książkę kończy zdanie: „Pamięć o śmierci uczy nas pokory”. 

 

 

ks. Piotr Śliżewski, Śmierć. Nowy początek, Wydawnictwo eSPe, wydanie 2023, s. 166.

s. Ewa M. Elżbieta Kolinko OCD, Echa czyli 50 książek w jednej okiem karmelitanki.

Na książkę złożył się zbiór krótkich esejów siostry Marii Elżbiety od Trójcy Świętej Ewy Kolinko, karmelitanki bosej w Karmelu Maryi Matki Pojednania w Bornem Sulinowie. Refleksje powstały w karmelitańskiej celi z nadzieją, że być może wzmocnią w drodze, pobudzą wyobraźnię czytającego i dodadzą sił. Nie są to jednak eseje - recenzje. Punktem wyjścia są tu jedynie krótkie zdania, czasem dłuższe fragmenty, często wyrwane z kontekstu, w których autorka zobaczyła potencjał na rozwinięcie i dotarcie do głębszych prawd życiowych. To myśli dotyczące wiary, religii, modlitwy, życia świętych, ale i każdego człowieka, który nie jest wolny od błędów i pomyłek. Przy wybranych fragmentach siostra zatrzymuje się, potwierdza ich wartość i wewnętrzny dynamizm. Pokazuje, że w każdej chwili naszego życia należy dziękować, oddać się Bogu, zaufać. Pisze o sensie cierpienia i bólu, Bożych obietnicach, modlitwach wierzących i niewierzących, pielgrzymowaniu, mocy Krzyża, o umierających, o nadziei, o Maryi.

Mamy tu odwołania do wybranych przez Siostrę książek, ale również do Biblii. To bardzo wartościowa książka przynosząca ukojenie i spokój. Można ją przeczytać od razu, ale też czytać według tych krótkich esejów. Warto się jednak przy nich zatrzymać na dłużej. Bardzo polecam. 

s. Ewa M. Elżbieta Kolinko OCD, Echa czyli 50 książek w jednej okiem karmelitanki, wydawnictwo AA, wydanie 2023, oprawa miękka, stron 128. 

Jim Woodford, Thom Gardner, Niebo. Niespodziewana podróż.

 

Sceptycznie podchodzę do tego typu książek, tym bardziej, że bohater - Jim Woodford - to protestant. Protestantyzm nieco różni się od katolicyzmu, chociaż to przecież chrześcijanie. Autor pisze, że przez jedenaście godzin był w Niebie, spotkał Anioły i Jezusa. Jim Woodford opisuje swoje doświadczenia z wieloma szczegółami. Właściwie można powiedzieć, że jego przekaz jest zgodny z tym wszystkim, co zakłada protestantyzm. Doświadczenie zmieniło radykalnie jego podejście do wiary i w ogóle do życia. Każdy rozdział kończy się czymś w rodzaju podaniem zagadnień do dalszej refleksji nad tym, co czytelnik przeczytał.

/.../ Bezapelacyjnie wierzę w życie wieczne i w obcowanie świętych oraz aniołów. Znacznie bliższe jednak są mi przekazy Fulli Horak, św. Faustyny czy ojca Dolindo Ruotolo. Oczywiście istnieją książki opowiadające o życiu po życiu od strony katolickiej.

Książka być może pomocna będzie osobom, które nie potrafią pogodzić się, przetworzyć, zrozumieć czym jest śmierć bliskich. Na pewno będzie drogowskazem w poszukiwaniu sensu i nadziei, co dzieje się z bliskimi po śmierci.

Ocenę zwartości zostawiam czytającym te słowa.

 

Jim Woodford, Thom Gardner, Niebo. Niespodziewana podróż. Moje spotkanie z Bogiem, Aniołami i życiem po życiu, wydawnictwo AA, wydanie 2023, tytuł oryg.: Heaven, an Unexpected Journey, tłumaczenie: Magdalena Partyka, oprawa miękka, stron 192.

 

Anna Goldina, Śladami biblijnych kobiet. Przewodnik duchowy.

 

Śladami biblijnych kobiet. Przewodnik duchowy to niewielka książka, w której odnaleźć można refleksje związane z kobietami ze Starego Testamentu. Na kartach książki spotkać można Hagar, Leę, Dinę, Tamar, Mikal, Jael i Rispę. Nie są to postacie powszechnie znane. Ich życie również nie należało na najszczęśliwszych. Sama autorka książki wychowała się w niewierzącej petersburskiej rodzinie i dopiero sama jako siedemnastolatka zaczęła poszukiwać drogi to Boga. Rozważania o kobietach powstały w czasie, gdy zmagała się z ciężką chorobą. Zmarła w kwietniu 2022 r.

Autorka przybliża losy biblijne Hagar, która była egipską niewolnicą prawowitej żony Abrama (Abrahama) Saraj (Sary). Saraj była bezpłodna, a Hagar staje się nałożnicą Abrama. Będąc w ciąży, Hagar zaczęła odnosić się z pogardą do swojej pani. Po kłótni z Saraj Hagar uciekła na pustynię. Po narodzinach Izaaka, Hagar wraz z synem zostaje wygnana ponownie na pustynię. Kolejną kobietą jest Aramejka Lea, starsza siostra Racheli, w której zakochał się Jakub. Lea z kolei zakochała się w Jakubie, który poślubia ją dzięki zabiegom rodziny. Otrzymuje jednak także Rachelę. Mimo, że Lea urodziła Jakubowi dzieci, przez całe życie była niekochana i zabiegała o jego miłość. Dina to córka Jakuba i Lei, która w Sychem została porwana i zgwałcona przez syna władcy Chamora, który nosił imię Sychem (jak miasto). Tamar to synowa Judy, syna Jakuba. Po śmierci dwóch kolejnych mężów (braci), miała być żoną trzeciego - Szeli. Tymczasem Juda owdowiał, a Tamar domyśliła się, że Juda nie chce spełnić obowiązku lewiratu. Tamar ucieka się do podstępy, a gdy Juda dowiaduje się, że jest brzemienna i wpada w gniew, wysyła mu rzeczy, które zapewniają jej bezpieczeństwo. Mikal to córka Saula, króla Izraela i pierwsza żona króla Dawida. Uratowała Dawida, gdy Saul chciał go zabić. Jael to żona Chebera, która zabiła podczas snu dowódcę armii Kananejczyków. Rispa to córka Ajji i nałożnica króla Saula, która po jego śmierci zostaje nałożnicą dowódcy wojsk Abnera. Wyniku oskarżeń Abner przechodzi na stronę Dawida. Jej synowie zostali przez Dawida wydani Gibeonitom, którzy powiesili ich w ramach zadośćuczynienia za prześladowania doznane za czasów Saula. Śmierć synów Rispy miała zakończyć trzyletni okres głodu. Rispa do czasu końca suszy strzegła ciał synów przed dziką zwierzyną.

Niewątpliwie historie pomagają zobaczyć w świetle Pisma Świętego życiowe sprawy. autorka zwraca uwagę na postawę kobiet, ich cechy charakteru, osobowość. Książkę można przeczytać w jeden wieczór, albo też rozdzielić czytanie na kilka dni według rozdziałów.  W pozycji można odnaleźć reprodukcje ze świata sztuki. To wartościowa pozycja.

 

 

Anna Goldina, Śladami biblijnych kobiet. Przewodnik duchowy, wydawnictwo AA, wydanie 2023, tłumaczenie: Aniela Czendlik, okładka miękka, stron 112.

o. Wawrzyniec Maria Waszkiewicz, Marietta i Alessandro. Dramatyczna historia namiętności i przemocy oraz miłości silniejszej niż śmierć.

 

Za piękną, subtelną okładką książki kryje się historia życia Marii Goretti (1890-1902). Była jedną z siedmiorga dzieci Luigiego Goretti i Assunty Carlini. Po przedwczesnej śmierci ojca na malarię 6 maja 1900 r., mała Marietta stała się podporą dla swojej matki, gdy ta musiała nająć się do pracy. Wypełniała obowiązki domowe i opiekowała się rodzeństwem. 4 października 1896 r. po raz pierwszy przystąpiła do spowiedzi świętej oraz została bierzmowana. Panował wówczas zwyczaj, że bierzmowanie poprzedzało przyjęcie Komunii Świętej. Pierwszą Komunię Świętą przyjęła 16 czerwca 1901 r. Wychowana była w bardzo ubogiej rodzinie. Pragnęła być dobra i mieć czyste serce. 

Alessandro Serenelli był jej sąsiadem, widywała go codziennie, a on coraz śmielej ją napastował. 5 lipca, pod nieobecność pozostałych członków rodziny, Alessandro wtargnął do domu Marietty. Wskutek obrony dziewczynki, chłopak zadał jej czternaście ciosów nożem, a potem ją zostawił. Mariettę przewieziono do szpitala, gdzie miała miejsce operacja. Wkrótce pojawił się miejscowy biskup, który opowiadał jej o męce Pana Jezusa i o przebaczeniu. Marietta z pełną świadomością przebaczyła wówczas Alessandrowi. Ostatnią Komunię Świętą przyjęła dokładnie 6 lipca 1902 r. Przed śmiercią została też przyjęta do sodalicji Córek Maryi i otrzymała medalik z wizerunkiem Matki Bożej.

Można napisać, że to swoista, fabularyzowana biografia świętej. Autor próbuje odtworzyć sceny dramatu, znaleźć przyczyny zaistniałych wydarzeń, pokazać życie małej Mariertty i jej oprawcy Alessandra, umiejscowić je nie tylko w czasie, ale i przestrzeni. Autor jasno wskazuje, że siła Marietty w ostatnich godzinach życia, tkwiła w sakramentach świętych. Miejsce uprzywilejowane w sercu Marietty zajmowała Komunia Święta. To próba odtworzenia jej okoliczności śmierci i następnie długiej i bolesnej agonii. Zwrócenie uwagi na wagę czystości i życie zgodnie z przykazaniami. Z drugiej strony autor zwraca uwagę na sformułowanie: życie w stanie grzechu i co tak właściwie oznaczało to dla Alessandra. Pokazuje sytuację Marietty z perspektywy teologii moralnej. Przedstawia też sytuację Alessandra po dokonaniu zbrodni, po jego nawróceniu i jak wyglądało jego życiu po zwolnieniu z więzienia. Czytelnik zaznajamia się też z momentem beatyfikacji (1947) i kanonizacji (1950) Marietty. Dowie się również o symbolice pięknej białej lilii.

Warto zaznaczyć, że do tekstu właściwego dodane zostały: "Przemówienie do dziewcząt polskich bł. Stefana Wyszyńskiego" oraz "Przemówienia Piusa XII o Marii Goretti". Czytelnik znajdzie tu też wskazówki dotyczące innych książek poświęconych świętej. Wartościowa książka. 

 

o. Wawrzyniec Maria Waszkiewicz, Marietta i Alessandro. Dramatyczna historia namiętności i przemocy oraz miłości silniejszej niż śmierć, wydawnictwo AA, wydanie 2023, oprawa miękka, stron 160.

Kimberly D. Moore, Z Biblią przez 52 tygodnie. Studium Biblii dla kobiet przez cały rok.

Autorką Z Biblią przez 52 tygodnie jest Kimberly D. Moore, starszy pastor w Emmanuel Missionary Baptist Church (Misyjny Kościół Baptystów Emanuela) w Gastonii, w Karolinie Północnej. Autorka większość swojego życia spędziła na czytaniu Biblii. Świadoma jest tego, jak trudne może być spotkanie z Biblią. Postanowiła więc napisać książkę, w dodatku z myślą o kobietach, chrześcijankach. 

 

To rodzaj swoistego przewodnika, który może być czytany samodzielnie lub w grupie studiującej Biblię. Zadaniem tej książki jest możliwość przeczytania Biblii w ciągu jednego roku. Czas studiowania i medytacji, zdaniem autorki, powinien być w pełni wykorzystany. Liczy się konsekwencja i wytrwałość. Autorka zaznacza, że w przypadku jej książki – poradnika, potrzebne jest dziennie rezerwacja jedynie  piętnastu minut. Na początku należy poznać cały układ Biblii. Książka przedstawia codziennie czytania Pisma Świętego przeznaczone na każdy tydzień roku. Do każdego rozdziału dodany został komentarz do jednego fragmentu zaczerpniętego z Biblii. Po nim dodano pytania, wraz z miejscami do wypełnienia przez czytającego oraz punkty z proponowanymi zadaniami na dany tydzień. 

 

Zasadniczo rzeczywiście jest to plan całoroczny. Temat każdego tygodnia jest odmienny i zapewnia wyjątkową interpretację czytań. Ale… moim zdaniem ten, kto chce czytać Pismo Święte nie potrzebuje tej książki. Istnieje mnóstwo darmowych wskazówek w internecie, czy aplikacji na telefon, w których można odnaleźć teksty całego Pisma Świętego, fragmenty i komentarze, które naprawdę są wymagające uwagi, inspirujące, pobudzające do refleksji i które – najważniejsze – mają  ścisły związek z teologią. Korzystajcie z tego. W tej książce tego nie znalazłam. Tak jakby była pisana po to, aby wydać i zarobić, w dodatku z podkreśleniem, że jest przeznaczona dla kobiet. Byłam tej pozycji bardzo ciekawa, ale okazała się wielkim rozczarowaniem. Jest powierzchowna i płytka. To dobre studium być może dla młodej dziewczyny lub nastolatki, ale nie dla dorosłej kobiety. To moje osobiste odczucia, ale ja od dwóch lat czytam codziennie rano Pismo Święte, więc chyba za wiele się spodziewałam.

 

Kimberly D. Moore, Z Biblią przez 52 tygodnie. Studium Biblii dla kobiet na cały rok, wydawnictwo Zysk i S-ka, wydanie 2022, tytuł oryg.: The Bible in 52 Weeks: A Yearlong Bible Study for Women, tłumaczenie: Justyna Grzegoryczyk, okładka usztywniana, stron 208.

s. Bożena Maria Hanusiak, Ewangelia dla dzieci. Rozmowy z Jezusem na każdą niedzielę roku.

Ewangelia dla dzieci to pięknie wydana książka autorstwa s. Bożeny Marii Hanusiak z ilustracjami Piotra Kołodziejskiego, która pozwoli małemu dziecku poznać historie zawarte w Piśmie Świętym. W pozycji o dużym formacie znalazł się kompletny zbiór komentarzy do niedzielnych Ewangelii na trzy lata  liturgiczne: A, B i C. Owe komentarze mają charakter dialogu dzieci z Jezusem. Pytania zadają współcześni nam między innymi Wojtek, Staś, Kuba, Wiktoria, Marta, Michał, Dominik. Dotyczą one wydarzeń z życia Chrystusa. Dialogi napisane są prostym i jasnym językiem, zrozumiałym dla dziecka. Treść jest wartościowa i choć cechuje ją nawet humor, to dotyczy zupełnie spraw poważnych.

Książka może stanowić pomoc dla rodziców. Wydana została w bogatej szacie graficznej, z podkreśleniem odmiennej czcionki w dialogach. To znakomity prezent pod choinkę dla chrześniaków, dzieci, młodszego rodzeństwa, ale także z okazji przyjęcia Pierwszej Komunii Świętej. To wartościowa lektura dla wierzących.

Warto wspomnieć, że na youtube pojawiły się podcasty z serią dla najmłodszych (patrz poniżej).

S. Bożena Maria Hanusiak jest autorką wielu modlitewników i cieszących się poczytnością książek poświęconych tematyce religijnej. Obecnie realizuje powołanie pustelnicze na terenie Archidiecezji Krakowskiej.

Autorem znakomitych ilustracji i oprawy graficznej jest Paweł Kołodziejski, absolwent krakowskiej ASP, twórca ilustracji do wielu poczytnych komiksów, z których największe to „Pismo Święte w komiksie”, „Historia Polski w komiksie” oraz „Poczet władców Polski”.

s. Bożena Maria Hanusiak, Ewangelia dla dzieci. Rozmowy z Jezusem na każdą niedzielę roku, wydawnictwo AA, wydanie 2022, ilustracje Piotr Kołodziejski, oprawa twarda, wymiary: 210 x 300 mm, stron 416.

Anatolij Bajukański, Nowe cuda świętego Charbela.

 

Święty Charbel (Jusuf Antun Machluf)  był maronickim duchownym, mnichem i pustelnikiem. Urodził się 8 maja 1828 r., a zmarła 24 grudnia 1898 r., w wigilię Bożego Narodzenia. Ostatnie 23 lata życia mieszkał w pustelni, w której modlił się, umartwiał ciało, pracował i kontemplował Najświętszy Sakrament. Ojciec Charbel został pochowany na przyklasztornym cmentarzu, a jego grób zaczął być centralnym miejscem pielgrzymek chrześcijan w Libanie. Miejsce to odwiedzają również muzułmanie. Tutaj przyjeżdżają liczni teologowie, naukowcy, lekarze. Ciało libańskiego mnicha po śmierci nie podlega rozkładowi. Przez kościół katolicki został ogłoszony świętym (beatyfikowany: 5 grudnia 1965 r.; kanonizowany – 9 października 1977 r.), bowiem za jego wstawiennictwem mają miejsca cuda i liczne łaski uzdrowienia. Do chwili obecnej zarejestrowano około 30 tysięcy uzdrowień. Uzdrowienia dotyczące duszy i ciała nadal są rejestrowane. To o nich pisze Anatolij Bajukański, który będąc w Libanie wysłuchał setki naocznych świadków, którzy doświadczyli niewytłumaczalnego uzdrowienia. Sam autor przyznaje zresztą, że święty Charbel zmienił i przewartościował jego życie i całej jego rodziny.

Autor cytuje listy - prośby o uzdrowienie, które nadeszły do niego lub kierowane były do świętego Charbela w Libanie. Są również cytowane listy osób, które uzyskały od świętego łaski. Są to głównie listy Rosjan. Zwraca uwagę na rolę fotografii Świętego Charbela,  który może uzdrawiać dopiero w połączeniu z żarliwą modlitwą i wiarą w Bożą moc. Autor zwraca uwagę na istnienie plagiatów jego fragmentów książek, na wyolbrzymianie niektórych rzeczy i na fałszowanie pewnych faktów i podawanie wymyślonych przypadków uzdrowień.  

 

 

Anatolij Bajukanski jest twórcą Centrum św. Charbela w Lipiecku, autorem kilkunastu książek o świętym libańskim cudotwórcy i wydawca czasopisma „Lekar”, poświęconego dokumentacji jego obecnej uzdrowicielskiej działalności oraz propagowaniu postaci tego niezwykłego świętego mnicha.

 

Anatolij Bajukański, Nowe cuda świętego Charbela, wydawnictwo AA, wydanie 2022, tłumaczenie: Aniela Czendlik, okładka miękka ze skrzydełkami, stron 192.

Marcin Libicki, Kościół i sztuka chrześcijańska pierwszych wieków.

 

Książkę Marcina Libickiego można traktować w kategorii pozycji, które wprowadzają laika w świat sztuki wczesnochrześcijańskiej. Autor odwołuje się do Pisma Świętego, potwierdza zgodność opisanych tam wydarzeń z faktami historycznymi, zwraca uwagę na fundamenty chrześcijańskiej sztuki i kultury. Wraca do życia religijnego Żydów czasów Chrystusa i Jego samego, apostołów, form religijnych i utrwalenia liturgii, przedstawia kolejne prześladowania chrześcijan, pierwszych myślicieli chrześcijańskich i ich polemistów. Dopiero po takim szerokim przedstawieniu i opisaniu podstawowych faktów, autor wprowadza czytelnika w świat pierwszych zabytków sztuki chrześcijańskiej. W książce mamy zarys owej sztuki poprzez podanie przykładów dotyczących: płaskorzeźby i rzeźby pełnoplastycznej, fresków, mozaik oraz architektury. Zabytki sztuki są opisane dość szczegółowo, co jest atutem wydania. Autor zwraca przy tym zawsze uwagę na tło historyczne i religijne danego okresu.

 

Nie ma tu analiz, dogłębnych wniosków i zjawisk przyczynowo skutkowych. Czytelnik odnajdzie tu jednak prosty i klarowny przekaz, bez zbędnego patosu, aczkolwiek suchy - i być może też przez to dla niektórych - nudny. Taką pracę napisze każdy, kto interesuje się szerzej danym tematem/epoką/okresem i jest z nim obeznany i oczytany, aczkolwiek bliska jest mu wiedza encyklopedyczna. Miałam bowiem wrażenie, że czytam podręcznik powstały na bazie kilku książek (np. prof. Barbary Filarskiej; Dorothei Forsten OSB) i chyba w tym kontekście należy tak  traktować pracę. Libicki nie jest bowiem historykiem sztuki. 

Czy wobec tego książka zasługuje na uwagę? Odpowiem, że tak. Z przyjemnością przypomniałam sobie zapomniane z biegiem lat fakty z zakresu wiedzy sztuki wczesnochrześcijańskiej. Pozycja może stanowić zachętę do podjęcia prywatnych, samodzielnych studiów dotyczących tego okresu historycznego w świecie kultury i sztuki. Warto również podkreślić, że książka zyskała bardzo staranną oprawę graficzną z dość bogatą warstwą ilustracyjną, na którą składają się między innymi fotografie zabytków i mapy. Ograniczono się jednak do wymaganych przypisów i brakuje spisu bibliografii. Brakowało mi też słowa od Autora. 

Marcin Libicki, Kościół i sztuka chrześcijańska pierwszych wieków, wydawnictwo Zysk i S-ka, wydanie 2022, oprawa twarda, stron 198.

Roger Scruton, Oblicze Boga.

Roger Scruton, Oblicze Boga, wydawnictwo Zysk i S-ka 2015, tytuł oryg.: The Face of God. The Gifford Lectures 2010, tłumaczenie: Justyna Grzegorczyk, seria: Antropos, okładka miękka ze skrzydełkami, stron 238.

ks. Wojciech Kania, Spotkania z Aniołami.

 

ks. Wojciech Kania, Spotkania z Aniołami, Wydawnictwo Diecezjalne w Sandomierzu (WDS), wydanie 2021, okładka twarda, obrazy Joanna Gałecka, stron 60. 

Arda Roccalas, Objawienia Świętego Józefa.

 

      Rok poświęcony Świętemu Józefowi – 2021 – już dawno za nami. Żeby zrozumieć, jakie jest dziedzictwo tego czasu łaski, trzeba też przyjrzeć się proroczym objawieniom jednego z największych świętych całego chrześcijaństwa. Jest nawet specjalna gałąź teologii zajmująca się badaniem postaci. Nazywa się józefologią.

       Niewiele wiemy o historycznej postaci Józefa. Był pokornym cieślą, który mieszkał w Galilei dwa tysiące lat temu i zaliczał się do swoich przodków Dawida, Salomona i wszystkich królów Judy. Miał brata o imieniu Kleofas. Synowie Kleofasa i jego żony Marii (nazywanej „Kleofasową") w wieku dorosłym Jezusa, będą mu bardzo bliscy. Na wezwanie Boga, odpowiedział tak i w ten sposób stał się Opiekunem Odkupiciela i ziemskim ojcem Jezusa. Święty Józef spędził część swojego życia ćwicząc wielkie cnoty, do tego stopnia, że  ​​został zapamiętany jako sprawiedliwy. Był człowiekiem oddanym rodzinie, pracy i modlitwie.

       Książka przybliża objawienia świętego. Święty Józef jest głową Świętej Rodziny i dlatego wyprasza to, o co prosi Jezusa i Maryję, ponieważ są Mu posłuszni nawet w Niebie. Jest także patronem Kościoła, powołań i nawróceń, rodzin, chorych, adopcji i pieczy zastępczej, dziadków, dobrej śmierci, opiekunem wszystkich dzieci również tych nienarodzonych, dziewic, towarzyszem podróży, strażnikiem pracy i dóbr materialnych oraz orędownikiem w sprawach niemożliwych. Chroni przed niebezpieczeństwem i jest wzorcem dla wewnętrznego duchowego rozwoju każdego z nas. W ciągu tych dwóch tysięcy lat święty Józef objawiał się setki razy: czasem w towarzystwie Maryi i Jezusa, czasem samotnie. 13 października 1917 r. w Fatimie podczas objawienia  Maryja była w towarzystwie Jezusa i Józefa. W 1944 r. dziewczynka Adelajda Roncalli mieszkająca w wiosce niedaleko Bergamo wielokrotnie widziała Najświętszą Marię Pannę, której  czasem towarzyszył św. Józef i Jezus. Małżonek towarzyszył też Maryi w objawieniach od roku 1871 do 1876 widzianych przez Georgesa Carloda na górze Diesse-en-Bugey.

         Książka w szerokim zakresie porusza zagadnienie tychże objawień. Władze kościelne uznały za autentyczność wielu spośród w niej opisanych. W książce odnaleźć możemy także liczne świadectwa uzdrowień za wstawiennictwem świętego Józefa, które miały miejsce na przestrzeni wieków. Objaśnione zostały jak ważne są nabożeństwa poświęcone Trzem Świętym  Sercom. Do książki dodano nabożeństwa i modlitwy.  

 

 

Arda Roccalas, Objawienia Świętego Józefa. Przesłania i cuda, wydawnictwo AA, wydanie 2022, tytuł oryg.: Le apparizioni di san Giuseppe. Mesaggi e miracoli del più santo tra i santi, tłumaczenie: Jacek Partyka, okładka miękka ze skrzydełkami, stron 510. 

 

Arda Roccalas jest historykiem religii, pisarką i psychologiem. Ukończyła studia w zakresie prawa, a następnie nauk historycznych, zaś specjalizację zdobyła w zakresie nauk bio-psychologicznych i nauk biblijnych. Jest przewodniczącą stowarzyszenia Grande Madre di Dio i kieruje ośrodkiem badawczym Istituto Pornar di Psicoanalisi e Scienze Umane. Opublikowała wiele książek, w tym także poświęconych współczesnym objawieniom Matki Bożej, m.in. „Le Apparizioni di Banneux” (2013) oraz „I messaggi della Madonna a Ghiaie di Bonate” (2016). W podziękowaniu za swoją działalność naukową w roku 2012 otrzymała oficjalne papieskie błogosławieństwo od Jego świątobliwości papieża Benedykta XVI.

 

C.S. Lewis, Smutek.

      C.S. Lewis wychował się w rodzinie religijnej, w wierze kościoła anglikańskiego, w duchu protestantyzmu. Porzucił wiarę, a potem jako dorosły już człowiek nawrócił, przedstawił w swoich pracach szereg racjonalnych argumentów przeciw naturalizmowi i ateizmowi. Nie stał się jednak katolikiem. Piszę o tym, bo przeczytałam Smutek, zbiór przemyśleń Lewisa jakie powstały po śmierci żony, który wydany został po raz pierwszy w 1961 roku pod pseudonimem N.W. Clerk. 

       W wieloma rozważaniami autora oczywiście zgodzę się, a z innymi nie. Czytając książkę Lewisa, dochodzę do wniosku, że katolikom jest łatwiej znosić ból i cierpienie po śmierci bliskiej osoby. Wierzymy w świętych obcowanie, w niebo, czyściec i piekło, w działanie modlitwy, w to, że zmarli mogą nas wspomagać, szukamy ochrony pod płaszczem Maryi ... 

        Lewis zastanawia się, gdzie jest jego H. (żona) i burzy się na użycie sformułowania wręcz jak słyszy słowa kierującego się na cmentarz „idę odwiedzić”. Zadaje trudne pytania, określa niektóre działania Boga jako brutalne, walczy ze zwątpieniem, analizuje słowa „bądź wola Twoja”, ale jednocześnie podkreśla, że na pewno nie straci przez to doświadczenie wiary. Trudno jest mu zaakceptować, że Bóg ma swoje plany dla każdego z nas. Podkreśla jednak, że Bóg jest miłosierny i pełen dobroci. Jednocześnie Lewis boi się tego, że zacznie gloryfikować zmarłą, stwarzać w umyśle zupełnie inny obraz niż był w rzeczywistości, wybielać to, co prawdziwe, że stworzy pewnego rodzaju obraz lalki. Lewis zgodnie z prawdą pisze, że smutek rozleniwia, przypomina strach i uczucie niepewności, łączy się z samotnością, wyalienowaniem ze środowisk i z niezrozumieniem. 

    Wiele w tej książce myśli mądrych, trudnych, pełnych bólu i cierpienia, pytań do Boga pozostawionych bez odpowiedzi. Ten, kto stracił bliską osobę, odnajdzie w słowach Lewisa niejednokrotnie własne myśli. Faktem jest, że każdy z nas inaczej przeżywa żałobę. Mówią o tym zresztą dwa wstępy do tych rozważań, pisane przez dwie rożne osoby, w dodatku z ich perspektywy utraty kochanej osoby. Każdy z nas w takiej sytuacji, mógłby zresztą napisać inną książkę. Ból będzie ciągle towarzyszył nam żyjącym, należy tylko go oswoić. Nie trzeba jednak dbać o to cierpienie, tylko pozwolić mu przechodzić kolejne fazy. Lewis to zauważa u siebie po pewnym czasie. Pisze też, że od bólu nie da się uciec. To prawda.

     Warto wiedzieć, że na podstawie książki i wydarzeń z życia Lewisa, powstał wzruszający film Richarda Attenborough Cienista dolina z Anthonym Hopkinsem i Debrą Winger. 

 

 

C.S. Lewis, Smutek, wydawnictwo Esprit, wydanie 2021, tytuł oryg.: A Grief Observed, przekład: Jadwiga Olędzka, okładka twarda, stron 120.