Emily Dickinson, Wybór poezji. Biblioteka Narodowa.

Emily Dickinson, Wybór poezji, wydawnictwo Ossolineum, wydanie 2021, seria: Biblioteka Narodowa, wydanie pierwsze, wybór, wstęp i opracowanie: Agnieszka Salska, okładka twarda, stron 500.

Elżbieta Sidorowicz, Rachunek nieprawdopodobieństwa, cz. 1 i cz. 2.

        Szczerze? Książkę (jedną podzieloną na dwie części) skończyłam czytać nocą kilka dni temu. Aby napisać wyważoną opinię trzeba było bowiem ochłonąć, bo być może czegoś nie zauważę, podejdę do książki nie tak jak trzeba, będę za mocno stronnicza… Nic nie poradzę, ale trzecia część Okruchów gorzkiej czekolady ponownie bardzo mi się podobała. Czytając drugą część miałam nadzieję na rozwiązania, jakie zaprezentowała Elżbieta Sidorowicz w trzeciej. Przełożenie tych myśli i oprawienie tego w odpowiednie słowa, w dodatku w nowej konwencji, potrafiło jednak mnie zupełnie zaskoczyć. O ile bowiem w pierwszej i drugiej części, fabułę poznajemy zasadniczo z perspektywy Ani, o tyle trzecia część to dziennik Pawła. Dwie pierwsze części są dziewczęce, kobiece, niewinne, wrażliwe Z kolei część trzecia jest typowo męska, silna, momentami brutalna, ostra, krwista, ale przez to wszystko niezwykle rzeczywista. 

 

       Te same wydarzenia opowiedziane z dwóch perspektyw. Wydawałoby się, że powieje nudą i Autorka polegnie jak wiele innych, a tu totalna i w dodatku pozytywna niespodzianka. Perspektywa Ani i życie Ani, to nie perspektywa Pawła i życie Pawła. Uczennica – artystka i nauczyciel-matematyk. Każde z nich ma bowiem swoje problemy, marzenia, swój krąg znajomych, przyjaciół czy też określone cele. Wyznaczniki Ani poznaliśmy w poprzednich częściach. Dla Pawła wyznacznikiem życia jest rodzina, praca w szkole i poza nią, podejmowane inicjatywy, byłe związki, przyjaźń z Leszkiem i zawirowania związane z karierą naukową. Jest jednak w tym wszystkim punkt styczny: miłość. Wszystko zostanie jej podporządkowane. Autorka znakomicie zasugerowała stanowiska, jak przykładowo można interpretować spojrzenie, dotyk, słowa wypowiedziane i niewypowiedziane, z punktu widzenia Ani (poprzednia część) oraz Pawła. To wyczekiwanie na efekt końcowy staje się pochłaniający i wyczerpujący nie tylko dla bohaterów, ale również dla czytelnika. 

 

          Trzecia część pozwala poznać myśli i rozterki Pawła. Mimo swoich licznych wad, to typ twardego mężczyzny, który potrafi wyznaczyć sobie jasny i określony cel, do którego dąży mimo przeciwności. To człowiek prawy, troskliwy, odważny, uczciwy, honorowy i sprawiedliwy. Jeżozwierz jak nazywa go Ania, a nie Potwór jak nazywają go jej klasowi koledzy. W odróżnieniu od Ani, od początku świadomy jest własnych uczuć i wszystko podporządkowuje temu obudzonemu w nim żywiołowi. W Ani takie uczucia dopiero nabierają barw, kondensują się, bowiem jako młoda, ale doświadczona już przez los dziewczyna, nie potrafi rozpoznać tego, co jest w niej najważniejsze. Na manowce dodatkowo sprowadza ją działanie Michała. To kolejna postać, która została bardzo dobrze zarysowana. Młodzieniec, wkrótce prawdziwy, choć już wewnętrznie poraniony mężczyzna. W nim owa męskość dopiero zaczyna się budzić, teraz jest jednak krucha i pozbawiona siły. Paweł wie już co oznacza zdrada, cierpienie, uleganie słabościom, ale wie także co oznacza wytrwałość, odpowiedzialność, podejmowanie trudnych decyzji i poświęcenie. 

 

      Jeśli miałabym kiedykolwiek zacząć pisać powieści, chciałabym to robić tak, jak Elżbieta Sidorowicz. Sercem. Mocną wiarą. We wszystkich książkach z cyklu Okruchy gorzkiej czekolady wiele jest emocji i myśli pobudzających do refleksji. Mowa jest o wierze i Bogu. Autorka na tak wielu stronach pokazała, że budzące się prawdziwe uczucie dwojga ludzi można pokazać w piękny i jakże satysfakcjonujący sposób. Rzeczywisty dotyk, kontakt ciał został w tej książce sprowadzony do minimum. Sprawy intymne to marzenia senne i przeszłe doświadczenia. A mimo to wszystko tu buzuje od tych ukrywanych emocji. Czyny, nie słowa, świadczą w tej książce o rzeczywistych uczuciach.

      Rachunek prawdopodobieństwa pomaga obliczyć szansę zaistnienia pewnego określonego zdarzenia. Czy istnieje więc rachunek nieprawdopodobieństwa, wyznacznik naszych planów i marzeń? Epilog czytałam kilka razy. Jest prawdziwy i silny, a w dodatku pozwala czytelnikowi snuć wersje kolejnych wydarzeń.

        Jak napisać o trzeciej części, żeby nie zdradzić poprzednich…. Trudna sztuka. Zawsze ktoś napisze za wiele. Czytajcie książki Elżbiety Sidorowicz, polecajcie je nie tylko w swoim środowisku, ale również młodemu pokoleniu. To książki wartościowe, piękne, pokazujące na czym tak naprawdę powinna opierać się prawdziwa przyjaźń i prawdziwa miłość. Z mojej perspektywy bardzo ważne, głębokie, nieprzeciętne, prawdziwe.

Elżbieta Sidorowicz, Rachunek nieprawdopodobieństwa, wydawnictwo Videograf S.A., wydanie 2021, cykl: Okruchy gorzkiej czekolady, t 3. cz. 1 i 2, oprawa miękka ze skrzydełkami, cz. 1 s. cz. 2 s. 328.

 

 

opinie blogowe:

* Morze ciemności, Okruchy gorzkiej czekolady cz.1.

** Serce na wietrze, Okruchy gorzkiej czekolady, cz 2.  (PATRONAT) 

tom 1

tom 2

Mrs Henry Wood, Błędnik.

Błędnik (Within the Maze) to wiktoriańska powieść, która miała swoją wydawniczą premierę w 1872 r. Dziś książki Ellen Wood , a właściwie Mrs.  Henry Wood wydają się być czytelniczo staroświeckie i staromodne, ale są zaskakująco jasne i klarowne w odbiorze. To pochłaniająca historia rodzinna, na którą złożyły się losy dwóch braci i ich żon. Można nawet powiedzieć , że to swoisty domowy melodramat, który bogaty jest w skandaliczne na miarę ówczesnych czasów incydenty.

Poznajemy dwóch braci Andinnian: Karla i Adama. Starszym jest Adam, który jest faworyzowany przez matkę. Jest leniwy, porywczy i niezbyt pracowity. Młodszy to Karl, który jest porucznikiem w służbie Jej Królewskiej Mości. Jest prawy, sumienny, pracowity, lojalny. Karl jest zaręczony z Lucy Cleeves, ale nic nie wskazuje na to, aby szybko doszło do zawarcia małżeństwa. Snobistyczni rodzice Lucy twierdzą, że Karl jest nieodpowiednią partią dla ich córki.  Gdy Adam za popełnione przestępstwo zostaje skazany, zrozpaczona pani Andinnian organizuje ucieczkę Adama z więzienia. Ucieczka kończy się jednak sromotną porażką i kończ się strzelaniną. Ginie Adam i jeden ze strażników, ale jedno z ciał nigdy nie odnaleziono. Karl po śmierci brata dziedziczy tytuł i prawdziwą fortunę, a małżeństwo z Lucy w końcu może być zawarte. To jedynie początek tej rodzinnej, ale pasjonującej opowieści. W życiu Karla i Lucy pojawia się pani Grey i przede wszystkim Theresa Blake, świętoszkowata hipokrytka religijna, która ma totalną obsesję na punkcie moralności. Jest zawistna, podsłuchuje, szpieguje i jest zawsze „przypadkowo” w odpowiednich miejscach.

 

Błędnik to powieść z wątkiem miłosnym i kryminalnym. Pokazuje też jak bardzo ktoś wścibski może manipulować życiem innych oraz jak brak rozmów prowadzi do dwuznaczności i komplikacji w rozumieniu niewinnych wydarzeń. Bohaterowie trzymają się resztki godności, cierpią w milczeniu, poczuciu winy i wstydzie, tylko po to aby nie zdradzić własnej wiedzy. W kochającym się związku pojawia się nieufność i brak porozumienia. Karl chce pomóc tajemniczej pani Grey, panna Blake wtrąca się i plotkuje, a Lucy popada w strach, depresję i błędną zazdrość, co z kolei prowadzi do fizycznych chorób. Kocha męża bezwarunkowo, ale skrywane tajemnice i trapiące ją lęki prowadzą do niebezpiecznego jej upadku ducha i ciała. To swoisty masochizm, bowiem Lucy będąc głęboko zakochaną, nie potrafiła rozmawiać z mężem i odważyć się naprawić swoje małżeństwo. Zajęła stanowisko pokrzywdzonej kobiety. Lucy, pani Grey, Adam i Margaret Sumnor wszyscy zapadają na psychosomatyczne dolegliwości. Niezdolność ludzi do prawidłowego komunikowania się ze sobą i ukrywanie swoich sekretów, jest właściwie sednem tej powieści. Bohaterowie boją się nadszarpnięcia reputacji, a sekrety rzeczywiście mogą zabić w świecie stworzonym przez Mrs. Wood. 

 

Błędnik to klasyka literatury popularnej, pochłaniająca, przenosząca w czasie, odnosząca się do zupełnie innych norm i obowiązujących konwenansów. Polecam wielbicielom tego gatunku.

 

 

Mrs. Henry Wood, Błędnik, wydawnictwo Zysk i S-ka, wydanie 2021, tytuł oryg.: Within the Maze, tłumaczenie: Jerzy Łoziński, oprawa twarda, stron 640.

 

 

Mrs. Henry Wood z domu Ellen Price, (ur. 17 stycznia 1814, Worcester - zm. 10 lutego 1887 w Londynie). W 1836 r. poślubiła Henry'ego Wooda, który pracował w bankowości i handlu wysyłkowym w Dauphiné na południu Francji, gdzie mieszkali przez 20 lat. Po niepowodzeniu firmy Wooda, rodzina (w tym czworo dzieci) wróciła do Anglii i osiedliła się w Upper Norwood pod Londynem, gdzie Ellen Wood zaczęła pisać. Henry Wood zmarł w 1866 r. Napisała ponad 30 powieści. Do najbardziej znanych należą Danesbury House, Oswald Cray, Pani Halliburton's Troubles, The Channings, Lord Oakburn's Daughters i The Shadow of Ashlydyat. Jej pisarski ton został określony jako „konserwatywny i chrześcijański”, czasami wyrażający retorykę religijną. Wooda napisał kilka dzieł o zjawiskach nadprzyrodzonych, w tym „The Ghost” (1867) i często antologizowane „Reality or Delusion?” (1868). W 1867 r. została właścicielem i redaktorem pisma „Argosy”. Wood pracowała jako redaktor naczelny aż do jej śmierci w 1887 r., kiedy to jej syn Charles Wood przejął redakcję pisma. W chwili jej śmierci spowodowanej zapaleniem oskrzeli, majątek Wood został wyceniony na ponad 36 000 funtów, co stanowiło wówczas znaczną sumę. Została pochowana na cmentarzu Highgate w Londynie. Jej pomnik odsłonięto w katedrze w Worcester w 1916 r.

Matt Haigg, Biblioteka o Północy.

       Nora Seed ma trzydzieści pięć lat i znajduje się w krytycznym momencie swojego życia. Czuje się w nim uwięziona i zniewolona. Przytłacza ją rozczarowanie, męczą stany lękowe, depresja sytuacyjna. Kobieta przestała podejmować wyzwania, zrezygnowała ze ślubu, muzycznej kariery, trwałych przyjaźni i odseparowała się od brata. W dodatku przychodzi czas gdy traci także pracę i zapomina o wcześniejszych zobowiązaniach. Problemy nawarstwiają się, przygniatają, aż w końcu Nora postanawia zrezygnować  z życia. Tyle tylko, że w stanie zawieszenia przenosi się do biblioteki, która mieści się między życiem, a śmiercią i której półki ciągną się w nieskończoność. Każda książka po jej otwarciu, daje szansę spróbowania innego życia, które mogła przeżyć Nora, gdyby dokonała innych wyborów. Nora ma teraz szansę spróbować i zobaczyć jak potoczyłoby się jej życie, gdyby poszła inną drogą. W tym wszystkim chodzi też o poczucie winy, zadawnione konflikty, żale, popełnione błędy, rezygnację, realizację cudzych marzeń, niepewność, miłość, pasję oraz nienawiść. 

       W zrozumieniu miejsca, pomaga Norze elegancko ubrana, starsza pani, bibliotekarka Elm. Nora znała ją z podstawówki, to bowiem ona przekazała jej w delikatny sposób wiadomość o śmierci ojca, który zmarł nagle. Nora potrafiła do tej pory postrzegać siebie w kategoriach tego, czego nie osiągnęła i kim nie była. Nie była pływaczką i nie pojechała na olimpiadę, nie była glacjologiem, nie wyszła za Dana, nie została matką, przestała śpiewać w zespole, nie umiała opiekować się kotem.

        Książki w bibliotece otwierają przed Norą poznanie różnych wersji historii życia. Kiedy wybierze książkę, zostanie przeniesiona i będzie mogła w nim istnieć, dopóki nie zdecyduje, czy jest to życie, które chciałaby kontynuować. Jeśli znajdzie odpowiednią książkę i najwłaściwsze życie, będzie mogła żyć spełniona i szczęśliwa. Może sprawdzić jak wyglądałoby jej życie, gdyby dokonała innych wyborów. Na każde życie składają się miliony decyzji. Za każdym razem, gdy podejmujemy takie , a nie inne postanowienie, zmienia się ciąg dalszy. Jedna zmiana prowadzi do kolejnej zmiany i niesie za sobą następujące konsekwencje. Życie każdej osoby może się skończyć na nieskończoną ilość sposobów. Książki na półkach to życie Nory. Wszystkie zaczynają się od tego samego momentu, od północy. Istnieje również jedna szczególna książka, to Księga Żalów, w której zapisany został każdy żal odczuwany przez Norę od chwili, gdy się urodziła.

 

        Nora Seed potrafi zaszczepić w sercach czytelnika melancholię. Przez całe życie dąży do doskonałości, ale gdy ma zrobić swój ostateczny krok, wycofuje się z podjęcia decyzji. Potem żałuje i rozpatruje swoje życie w kategoriach, co by było gdyby wybrała inaczej. Ostrożnie porusza pionkami w grze, jaką jest życie. Książki w bibliotece pomagają jej zrozumieć swoje podejście w wielu kwestiach, odkryć to, co wartościowe na nowo. To swoista mentalna metafora, którą nieliczni jedynie zrozumieją i potrafią zgłębić. Autor porusza kwestię istnienia światów równoległych. Myślę jednak, że w tym wszystkim co innego jest ważne. Pokazanie jak wielką wartością jest życie, które jest nam dane. Jeżeli będziemy rozpatrywać jedynie swoje żale, złe wybory, nie będziemy potrafili cieszyć się życiem, ani go doceniać. Dobre rzeczy sprawiają, że warto żyć. Haig bada wybory, żale i pokazuje czym jest sensowne życie. Czy atrakcyjność życia rzeczywiście można zrozumieć dopiero w obliczu śmierci? Kwestię samobójstwa autor rozpatruje w delikatny sposób, ale w powieści staje się mechanizmem, za pomocą którego Nora podróżuje w czasie. Jeśli ktoś ma skłonności samobójcze, każdy pomysł, że samobójstwo może dać szansę na ponowne przeżycie życia, jest niebezpieczny. Samobójstwo nigdy nie jest odpowiedzią i tylko marnuje potencjał cennego życia.

        Biblioteka o Północy to dobrze napisana powieść o podróży samotnej kobiety, aby pozbyć się żalów i znaleźć sens w swoim życiu. Czytanie tej książki stanowiło niezwykłe doświadczenie. Powieść jest pełna bardzo dobrych spostrzeżeń. Niesie przesłanie dla ludzi udręczonych, rozczarowanych, przepełnionych lękiem.

 

Matt Haigg, Biblioteka o Północy, wydawnictwo Zysk i S-ka, wydanie 2021, tytuł oryg.: The Midnight Library, tłumaczenie: Ewa Wojtczak, oprawa miękka, stron 400.