Magdalena Czapska-Michalik, Artur Grottger (1837-1867).

Edipresse Polska

Seria wydawnicza: Ludzie, czasy, dzieła

t.30

Książka ta to krótki rys biograficzny znanego i cenionego malarza Artura Grottgera – jego życia i twórczości. Artysta żył zaledwie 30 lat, a w swoim dorobku miał wiele grafik i obrazów. Jego cykle przywoływały patriotyczne treści, trafiały do gustu przeciętnego odbiorcy, były powielane i oprawiane w ramki. Sztuka Grottgera przepojona była atmosferą mistycyzmu i mesjanizmu, martyrologii i narodowej żałoby. Autorka podkreśla, że twórczość owa była spójna z odczuwaniem społeczeństwa polskiego, łączyła język epicki z symbolizmem symbolizmem była odbiciem człowieka epoki romantyzmu.

Autorka książki barwnie opisuje wychowanie patriotyczne Grottgera, klimat artystyczny w jakim studiował i tworzył, jego miłość do Wandy Monne, z którą był zaręczony; jego najważniejsze cykle: Polonia, Lituania oraz największe osiągnięcia w dziecinie malarstwa olejnego. W wydaniu tym, można odnaleźć liczne reprodukcje Grottgera.

*Na okładce: "Pożegnanie", olej na tekturze, 1866, Muzeum Narodowe, Kraków.

ZMYSŁ WZROKU, ZMYSŁ SZTUKI. Prywatna historia sztuki Zbigniewa Herberta, cz. I,cz.II, red. J. Ruszar

Gaudium

Książki są zbiorem artykułów i referatów wygłoszonych w Domu Pracy Twórczej w Oborach (listopad 2005 r.), kiedy to spotkali się historycy sztuki, znawcy literatury, architekt, filozof oraz teolog by mówić o esejach Zbigniewa Herberta. Publikacja ta jest sprawozdaniem ze spotkania uczonych podczas Warsztatów Herbertowskich prowadzonych w ramach Warszawskiego Festiwalu Poezji im. Zbigniewa Herberta, którzy prowadzili dyskusje na temat roli zmysłów w twórczości poety oraz jego rozumienia sztuki i preferencji malarskich.

W książkach znalazły się ciekawe artykuły dotyczące analizy rysunków Herberta; jego interpretacji dzieł malarskich i architektury; miłości do twórczości holenderskich mistrzów; nawiązań do świata sztuki w jego wierszach; wartości estetyczne jego twórczości; jego stosunek do twórczości dwudziestowiecznych artystów. Pojawia się również analiza problemów wszystkich zakresu sztuki, jakie pojawiły się wszystkich korespondencji Herberta wszystkich przyjaciółmi, m.in. Henrykiem Elzenbergiem. Prawie we wszystkich artykułach pojawia się motyw zmysłów. Wśród pięciu za najważniejsze Herbert uważał wzrok i dotyk. Poruszona została również kwestia jego recenzji poświęconych wystawom i poszczególnym twórcom, które były najczęściej publikowane w „Twórczości” i „Tygodniku Powszechnym”. Jest dokładnie dokonana analiza esejów Herberta poświęconych sztuce, „rozłożona na części pierwsze”.

Artykuły bardzo ciekawe, pisane naukowym językiem, o którym człowiek w codziennym życiu zapomina. Dodatkowo pierwszy tom zaopatrzony jest w ilustracje pomocne do interpretacji dwóch artykułów poświęconych: pierwszy – rysunkom; drugi – architekturze. Książki odnaleźć można liczne wiersze lub fragmenty wierszy Herberta, a także fragmenty jego esejów. Dodatkowym atutem są przypisy.

Można zatopić się w lekturze. Kto lubi twórczość Herberta, na pewno nie pożałuje.

Philip Marsden, Dom na Kresach.Powrót.

W.A.B.

Bardzo ciepła opowieść oparta na faktach. Książka wciągająca, a w dodatku wydana z interesującą okładką. Bohaterką książki jest niedawno zmarła na emigracji poetka polska, która 17 września 1939 roku, mając siedemnaście lat, z rodzinnego Morynia nad Niemnem, wraz z najbliższą rodziną, przedarła się przez Skandynawię do Anglii. Poznała tam pilota Olgierda Ilińskiego, który w 1943 roku, w trzy tygodnie po ślubie, zginął zestrzelony nad Francją. Po dwóch latach Zofia Ilińska z drugim mężem, amerykańskim eks-dyplomatą, przeniosła się do Kornwalii.

Philip Marsden będąc dzieckiem często spędzał wakacje w Kornwalii, gdzie poznał Zofię, która wraz z mężem prowadziła „Braganzę” – hotel. Zofia opowiadała małemu Filipowi „wspaniałe polskie historie” i rozbudzała w nim ciekawość świata. Kiedy Filip dorósł i stał się sławnym pisarzem, polska emigrantka powierzyła mu zapiski swojej matki Heleny O’Breifne urodzonej w 1898 roku w Płatkowie, w północnej części polskich kresów. Po kilku miłostkach, zdecydowała się poślubić Adama Brońskiego, z którym miała dwoje dzieci. Brytyjczyk postanowił napisać o Polsce i Polakach. Wraz z nim zamieszkała w Mantuszkach, z którego musiała potem uciekać 17 września 1939 roku.

W 1992 roku pisarz odbył wspólnie z panią Zofią sentymentalną podróż na Białoruś, w poszukiwaniu rodzinnego dworku. Spotykają się z ludźmi, którzy pamiętali Brońskich. Dzięki ich opowieściom pani Zofia dowiaduje się o dalszych losach dworku w Mantuszkach i historii najbliższych przyjaciół. Był to jednak powrót bolesny. Dom rodzinny, w którym Zofia się wychowała został zburzony, a grób ojca spustoszony i zniszczony. Zofia jednak nie poddaje się, bowiem postanawia odnowić rodzinną kaplicę. Staje się to zadośćuczynieniem za jej ucieczkę sprzed wielu lat.

tytuł oryginału: The Bronski House. A Return to the Borderlands