W przeciągu lata różne festynie
bywały, to w Ogrodzie Saskim, to na Bielanach, z wielkim ekspensem skarbu
królewskiego; książę podkomorzy koronny nie oszczędzał onego podobnymiż
zabawami; Moszyński[1]
stolnik koronny, i ten wielkim sumptem w Miłocinie dał królowi festyń, który
tak mocno ukontentował monarchę, że całą ekspens festynia tego, na kilka
tysięcy czerwonych złotych wynoszącą, z skarbu swego zastąpić kazał. Opery,
komedie wielkim sumptem sprowadzone były; słowem mówiąc, iż przy festynie,
zabawy i rozrzut pieniędzy sądzić należało, że król i bracia jego w obfitych
opływają bogactwach. Jakoż wielka ekspens była, nie tylko na wzwyż wyrażone
zabawy, ale na nieumiarkowane pensje różnym osobom wyznaczone, nie przez
szacunek zasług, lecz przez upodobanie osób i zalecenia w intrygę wchodzących.
Czyliż bowiem z innych źródeł pochodziło naznaczenie rocznej pensji 3000
dukatów księżnie Sapieżynie wojewodzinie połockiej[2]? Jakoż i księżnie
Sapieżynie wojewodzicowej mścisławskiej[3]? Były i inne, nad zamiar
ukryte ekspensa, które żadnego królowi nie czyniły honoru; owszem tam, gdzie
ostentację przyzwoitą wspaniałości króla okazać należało, tam zawsze zbywało.
Albowiem apartamenta królewskie zupełnie zarzucone, damy na pokojach
królewskich w święta tylko wielkie z rana godzinę do powinszowania królowi
wyznaczoną miały. Obiady królewskie skasowano, a tylko król w swej garderobie
jadał, do którego stołu bez względu osoby i dystynkcji przypuszczano, tak dobrze,
iż z najpierwszym posłem, senatorem, ministrem obok malarz, doktor, a czasem
awanturzysta zasiadał.
Stanisław Lubomirski, Pod władzą
księcia Repnina. Ułamki pamiętników i dzienników historycznych (1764-1768),
opracował i wstępem poprzedził Jerzy Łojek, Instytut Wydawniczy PAX 1971, tekst
cyt.: s. 96-97.
[1]
August Fryderyk Moszyński h. Nałęcz (1731-1786)
[2]
Magdalena Agnieszka z Lubomirskich ks. Sapieżyna (1739-1780) – wojewodzina połocka,
żona Aleksandra Michała Sapiehy.
[3]
Elżbieta z Branickich Sapieżyna (1734 –1800) – W 1753 r. poślubiła Jana Józefa
Sapiehę z linii różańskiej, z którym rozwiodła się w 1755 r. Drugim mężem był
Jan Sapieha z linii kodeńskiej, który umarł w 1757r. Po drugim mężu przysługiwał
jej tytuł wojewodzicowej mścisławskiej.
*ekspensa - wydatki (lp. ekspens- wydatek)
[przypisy moje]
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz
Dziękuję bardzo za konstruktywne słowo pisane pozostawione na tym blogu. Nie zawsze mogę od razu odpowiedzieć, za co przepraszam.
Publikowane komentarze są prywatnymi opiniami użytkowników. Prowadząca bloga nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii.