Książki, które zmieniły świat.

Książki, które zmieniły świat to wspaniała albumowa lektura dla wszystkich, którzy kochają ten sposób spędzania wolnego czasu i tych, którzy chcieliby poznać największe i najsławniejsze pozycje tego rodzaju, które powstały na przestrzeni wieków. Książka opracowana została przez ojca Michaela Collinsa przy współudziale Alexandra Blacka, Thomasa Cussansa, Johna Farndona i Philipa Parkera i z przedmową Jamesa Naughtie’go. 

W albumie już od wstępu, w którym poznać można krótką charakterystykę historii książki (zwoje, kodeksy, księgi drukowane, gwałtowny wzrost publikacji i rozwój drukarstwa w Europie w XVIII w., nowoczesna książka w XX i XXI w.) dominuje chronologia. W poszczególnych rozdziałach ograniczonych czasowo przez wyznaczone granice, prezentowane są najważniejsze dokonania w sferze świata książki: począwszy od Księgi umarłych starożytnego Egiptu datowanej na ok. 1991 p.n.e. - 50 n.e., a skończywszy na dziełach Mao Tse-tunga z 1964 r. 

Autorzy wskazują na najtrwalsze i najbardziej wpływowe teksty, które powstawały na przestrzeni wielu epok. Dokonują krótkiej analizy zawartości, wpływu na społeczeństwo, poruszanymi zagadnieniami oraz kontekstem. Przedstawiają także okoliczności powstania dzieł. Przykładowo Mahabharata według podań podyktowana został przez mędrca Wjasę w jaskini w Indiach i jest najdłuższym kiedykolwiek stworzonym eposem o świecie, zawierającym ponad 100 tysięcy wierszy. Jednocześnie jest to fascynujące źródło wiadomości o ewolucji hinduizmu. W przypadku odkryć archeologicznych, zaznaczano datację oraz pochodzenie odkrytych pism. Przykładowo w 1947 r. odkryto w 11 grotach w Izraelu dzbany ze starożytnymi zwojami.

Książka prezentuje pozycje z różnych dziedzin wiedzy. Zwrócić należy uwagę na iluminowane kodeksy, ilustrowane  traktaty o ptakach, wężach czy roślinach. Najpiękniejszym zachowanym manuskryptem z czasów średniowiecza jest prezentowana Księga z Kells z ok. 800 r. Największym i najbardziej różnorodnym zbiorem średniowiecznej, anglosaskiej poezji jest Księga z Exeter (ok. 975 r.). Najstarszym zachowanym angielskim katastrem, spisem ziemskim, powstałym w latach 1085-1086 jest Domesday Book. Arcydziełem jest przedstawiony bogato zdobiony Ewangeliarz Henryka Lwa z ok.1188 r oraz iluminowane Godzinki księcia de Berry z ok. 1412-1416. Autorzy zwracają uwagę na pierwszą ważną drukowaną książkę jaką jest Biblia Gutenberga z 1455 r. W dziedzinie nauk ścisłych ważnym wydarzeniem było opublikowanie w 1482 r. traktatu matematycznego jakim były Elementy Euklidesa. Przełomu w upowszechnianiu muzyki dokonało wydanie zbioru Harmonice Musices Odhecaton (1501 r.). Jednym z najważniejszych tekstów dotyczących władzy politycznej jest Książę Niccolo Machiavelliego  z 1532 r. Z kolei nowe standardy dla ilustracji anatomicznej wyznaczyło dzieło Andreasa Vesaliusa Epitome z 1543 r., a najwspanialszym ilustrowanym dziełem botanicznym z 1613 r. stał się Hortus Eystettensis. Imponujące jest dzieło wydane w l. 1842-1849 grafik Davida Robertsa. 

Zwrócono również uwagę na najważniejsze powieści takie jak: Chata wuja Toma Harriet Beecher Stowe (1852), Źdźbła trawy Walta Whitmana (1855), Alicja w Krainie Czarów Lewis Carroll (1865), Piotruś Królik Beatrix Potter (1901), Baśnie braci Grimm (1909), Mały książę Antoine de Saint-Exupery (1943).

Książki, które zmieniły świat to doskonała i pasjonująca lektura. Pokazuje ona, że na przestrzeni wieków książki stały się doskonałym sposobnym nie tylko na rozbudzenie wyobraźni czytelnika, ale również pogłębienie wiedzy z zakresu wielu dziedzin nauki.  Aktywizowała rozwój intelektualny i emocjonalny, pogłębiała szacunek do przyrody, architektury, malarstwa czy rzeźby. Rozszerzała dostępne możliwości poznawania świata. Wielki wpływ na upowszechnienie słowa miał wynalazek druku, a potem rewolucja techniczna. Ranga książki ugruntowywała się więc na przestrzeni wieków. WARTO.

Książki, które zmieniły świat, wydawnictwo Arkady, wydanie 2019, oprac.: ojciec Michael Collins oraz Alexander Black, Thomas Cussans, John Farndon, Philip Parker, Oryg. tytuł: Books That Changed History (2017), tłumaczenie: Ewa Romkowska, oprawa twarda, stron 256.

Ruth Logan Herne, Pokój w dolinie.

          Pokój w dolinie to kontynuacja perypetii rodziny Staffordów. Tym razem głównym bohaterem jest Trey Walker Stafford, który jako trzylatek został przygarnięty przez Sama Stafforda. Wbrew niemu jednak postanowił opuścić ranczo Double S i zająć się muzyką. Osiągnął swój cel, bowiem w ciągu kilkunastu lat zdobył sławę, a jego piosenki w stylu country znajdowały się na pierwszych miejscach list przebojów. Gdy Trey dowiaduje się, że jego kod genetyczny jest najbardziej zgodny z kodem Sama, postanawia wrócić i przygotować się na dawcę przeszczepu. Już pierwszego dnia nie zauważa znaku stop i doprowadza do wypadku Lucy Carlton, sąsiadki Staffordów. Dwudziestosześcioletnia wdowa z trojgiem dzieci i przygarniętą nastolatką, traci nie tylko samochód, ale również towar, o który dbała i który miała zamiar sprzedać. Trey postanawia wesprzeć młodą kobietę. Z kolei przybrany ojciec prosi go, aby naprawił jego dawne błędy wobec Lucy. 

         Trey i Lucy to młodzi, ale poranieni wewnętrznie ludzie. Trey obarcza się winą za śmierć żony, z kolei Lucy nie potrafi już zaufać mężczyznom po tym, co przeżyła ze swoim mężem. Jest zdeterminowana, aby zapewnić swoim dzieciom godne życie. Trey czuje się wewnętrznie pusty i rozżalony, a mimo to otwiera swoje serce na Lucy i jej dzieci. W tle mamy muzykę country i  kościelną.

     Ruth Logan Herne potrafiła przenieść na karty książki, postacie prawdziwe, rzeczywiste, popełniające błędy, przyznające się do winy, cierpiące wewnętrznie, mające swoje życiowe pasje, marzenia i cele, przeżywające rozczarowania, radości i smutki. To powieść, której głównym przekazem jest to, że należy pokładać ufność w Bogu. Wiele tu bowiem odniesień i cytatów z Pisma Świętego. Wielką rolę we wszystkich trzech książkach odgrywają dzieci. Podkreślona jest wartość rodziny, utrzymywania prawidłowych relacji i miłość. 

      Książka kończąca serię pozostawia czytelnika w optymistycznym i ciepłym nastroju. Niewątpliwie przynosi ukojenie i wytchnienie. Bardzo podobały mi się słowa od tłumaczki Joanny Olejarczyk, które wyjaśniają muzyczne kwestie, o jakim mowa jest w powieści Pokój w dolinie. Rola tłumacza jest niedoceniana, a to przecież dzięki nim możemy cieszyć się przekładami właśnie takich wartościowych książek w języku polskim. Warto.

Ruth Logan Herne, Pokój w dolinie, wydawnictwo Dreams, wydanie 2019, tytuł oryg.: Peace in the Valley, tłumaczenie: Joanna Olejarczyk, seria: Ranczo Staffordów, t. 3, tytuł oryg. serii: Double S Ranch, #3, s. 400.

Agata Czykierda-Grabowska, Pierwszy raz.

           Po studiach Kuba wraca do małego, rodzinnego miasteczka, wynajmuje malutkie mieszkanie, podejmuje pracę i rozpoczyna kolejny etap życia. Nie jest jednak zachwycony z podjęcia takich, a nie innych wyborów.  Tu, co prawda, jest bliżej sióstr i młodszego brata, nadal mieszkającego z matką, ale świadomy jest, że to nie jest spełnienie jego ambicji, planów i marzeń. Na wakacje i odpoczynek do domu przyjeżdża Lena, młodsza siostra jego najbliższego niegdyś przyjaciela Łukasza. Kuba i Lena znają się od lat, ale Kuba na prośbę przyjaciela unikał dziewczyny. Tym razem, gdy przypadkowo spotykają się w klubie, postanawia spróbować nawiązać z nią kontakt. Okazuje się, że Kuba skrycie kocha Lenę. Te uczucie jest na tyle silne, że przetrwało lata, a dwudziestoczteroletni mężczyzna zdaje sobie sprawę, że wraz z ich upływem, przybrało na sile. Przekonanie do niego Leny staje się jednak dla Jakuba nie tylko wyzwaniem, ale również wielką wewnętrzną udręką. 

         Pierwszy raz to książka o sile miłości, która nieodwzajemniona, może niszczyć i prowadzić do wykonywania błędnych kroków. Kuba ma wsparcie w Łukaszu, a mimo to Lena nie potrafi dobrze ocenić sytuacji i dopuścić do głosu własne uczucia. Wydarzenia z przeszłości mają niewątpliwie wpływ na jej zamknięcie oraz nastawienie do mężczyzn. Boi się zranienia, odrzucenia, zdrady i porzucenia. Mimo, że inteligentna, mądra i rozsądna, to jednocześnie naiwna. 

         Jakuba to postać pozytywna, dobra, z charakterem, jest zakochany bez pamięci w Lenie, zdolny do wielu poświęceń w imię miłości, nawet do własnego upodlenia. Kocha bez pamięci, toteż w obecności Leny traci zupełnie rozum. Jego droga do zdobycia dziewczyny jest wyboista i najeżona długimi kolcami. Lena nie potrafi wybaczać, nie potrafi zrozumieć. Do rodzinnego domu przyjeżdża, aby wypocząć od studenckiego zgiełku i roku akademickiego. Reprezentuje warstwę młodych ludzi, którzy przybierają wobec rodziców pozycję roszczeniową, choć ich kontakty nie należą do zbyt otwartych i łatwych.

        Pierwszy raz  to dobra powieść, której wątki różnie mogą być odczytywane i przyjmowane przez potencjalnych odbiorców. Autorka podkreśla, że nie należy ulegać złudnym uczuciom, a akt seksualny między dwojgiem ludzi jest czymś szczególnym i ważnym. Mowa o pożądaniu i rozterkach sercowych, kontaktach z młodych z rodzicami, błędach rodzicielskich. Dobrze się czyta, toteż nie omieszkam zajrzeć do kolejnych dwóch części cyklu.

Agata Czykierda-Grabowska, Pierwszy raz, wydawnictwo Novae Res, wydanie 2018, cykl: Pierwszy raz, t. 1, okładka miękka, stron 368.

Cykl Pierwszy raz: 
1. Pierwszy raz.
2. Stand by me.
3. Sezon na lisa.