Marta Sztokfisz w ciekawy, popularyzatorki sposób
przedstawia sylwetkę Lucyny Ćwierczakiewiczowej głównie poprzez pryzmat pozostawionych
przez nią książek. Bohaterka była osobą nietuzinkową. Urodzona 17 października
1826 roku, miała starszego brata Karola oraz starszą o 15 lat przyrodnią siostrę
Konstancję. Jej rodzice to Fryderyk i Henrietta z Bücklingów Bachmanowie. Owdowiawszy
matka Lucyny, poślubia Faustyna Pawłowicza. Wszyscy przeprowadzają się z
Długiej na Leszno i zajmują czteropokojowe mieszkanie na pierwszym
piętrze. Lucyna otrzymuje domowe kształcenie i czerpie wiedzę od matki na temat
życia towarzyskiego i kulinarnego. Od matki uczy się czystości,
odpowiedzialności i oszczędności. Mimo wpojonych zasad jest pełna energii.
W młodym wieku zostaje wyswatana
i niemal wypchnięta za mąż za Feliksa Staszewskiego. Lucyna przeprowadza się do
majątku męża niedaleko Pułtuska. Tu obserwuje życie na wsi, przyswaja zwyczaje
i tradycje kulinarne. Marzy o Warszawie, zachodzi w ciążę i ją traci, zdradzana
przez męża, czuje się samotna, nie chce
tolerować nudy, mężowskiego lekceważenia i złe traktowanie. Ma 22 lata, gdy
decyduje się na rozwód i powrót do matki. Na początku 1852 roku, gdy Lucyna ma
25 lat, poślubia inżyniera Stanisława Ćwierczakiewicza pracującego w Warszawie
jako urzędnik w Biurze Paszportowym i przyjmuje jego nazwisko. Zamieszkują w
domu matki na Lesznie, a szczęście małżeńskie psuje wiadomość o tragicznej
śmierci jej brata Karola. Matka
usuwa się powoli w cień, a ona przejmuje gospodarstwo domowe. Po śmierci
Henrietty, Ćwierczakiewiczowie przeprowadzą się na Królewiecką 3. Osiem lat po
ślubie przysposabiają dziecko mające nieznanych rodziców.
Pani Lucyna zanim zacznie pouczać ludzi, sama
czerpie wiedzę od lekarzy i różnej maści specjalistów. Jest lubiana, bo szczera,
otwarta i bezceremonialna. Zbiera materiały i pisze. Powstają poradniki dla kobiet: Jedyne praktyczne przepisy wszelkich zapasów
spiżarnianych oraz pieczenia ciast oraz 365
obiadów za pięć złotych, Poradnik
porządku i różnych nowości gospodarskich, Nauka robienia kwiatów bez pomocy nauczyciela i inne. W latach
1865-1894 prowadzi dział mody i gospodarstwa domowego w tygodniku „Bluszcz”. Po
1870 roku prowadzi przy ulicy Królewskiej 3 salon, w którym podejmowała gości
przyrządzanymi przez siebie daniami. Od 1875 roku redagowała kalendarz dla
kobiet Kalendarz na rok... Kolęda dla
Gospodyń.
Marta Sztokfisz przybliża
czytelnikowi nowoczesne wówczas poglądy Lucyny Ćwierczakiewiczowej. Wykorzystuje
jej kulinarne przepisy, charakteryzuje jej rosnącą popularność, wygłaszane
odczyty. Lucyna uwzględniała w jadłospisach
przestrzeganego postu, poszerzała wiedzę pań w sprawie nowinek kulinarnych i
potrafiła w prosty sposób przekazać
porady dotyczące mody, życia małżeńskiego, prowadzenia gospodarstwa.
Podkreślała, że należy poszerzać wiedzę techniczną i chemiczną. Jej zdaniem dobrze gotujące kobiety są
uosobieniem miłości i wiedzy. Autorka biografii przytacza rady Lucyny
Ćwierczakiewiczowej dotyczących wiele sfer życia (np. jak zdobyć męża, jak
zadbać o to, aby goście czuli się komfortowo).
Biografia napisana jest lekkim i
przystępnym stylem. Marta Sztokfisz „ubiera” życie Lucyny Ćwierczakiewiczowej w
dialogi, toteż biografię czyta się niemal jak powieść. Autorka nie szuka
sensacji, lecz chronologicznie charakteryzuje osobowość Lucyny Ćwierczakiewiczowej i jej
nowatorskie jak na owe czasy podejście do życia. Znaleźć tu można fragmenty jej
książek i artykułów. Przyjemna lektura.
Marta Sztokfisz, Pani od obiadów. Lucyna Ćwierczakiewiczowa. Historia życia, Wydawnictwo Literackie, wydanie 2018, oprawa twarda, stron 384. PREMIERA 14 LISTOPADA
