Anne D'Alleva, Metody i teorie historii sztuki.

Metody i teorie historii sztuki to już druga pozycja autorstwa profesor historyk sztuki  i Women’s Studies , pani Anne D’Alleva, z którą miałam przyjemność zetknąć się w ostatnim czasie. Tym razem Autorka zajmuje się wprowadzeniem czytelnika w akana wyżej wspomnianej dziedziny od strony metod i teorii. Jak sama Autorka przyznaje nie jest to ani encyklopedia, a ni pozycja w pełni wyczerpuj ca poruszane w niej problemy. Ma jednak charakter podręcznika i ma na celu wskazywać różnorodne kierunki współczesnej historii sztuki. Autorka przedstawia, więc polemiki, kontrowersje i wykluczające się niekiedy punkty widzenia. 
 

Anne D’Alleva tłumaczy czytelnikowi, co różni teorię od metodologii i co tak właściwie kryje się pod pojęciem teorii i dlaczego jest ona istotna dla uprawiania historii sztuki. Autorka zajmuje się analizą dzieła sztuki (formalizm, ikonografia, ikonologia, semiotyka), przedstawia konteksty sztuki (marksizm, materializm, feminizm, queer, postkolonializm), zarysowuje psychologię i percepcję sztuki (Freud, Jung, Lacan) oraz teorie interpretacji (hermeneutyka, strukturalizm i poststruktualizm, dekonstrukcja, postmodernizm). Każdy z rozdziałów zaczyna się krótkim wprowadzeniem, a kończy przykładowym zdjęciem dzieła sztuki i ułatwiającą jego analizę serią pytań i możliwych odpowiedzi oraz krótkim podsumowaniem omówionych wiadomości i wyprowadzeniem końcowych wniosków. W ostatnim rozdziale czytelnik znajdzie praktyczne wskazówki dotyczące pisania tekstów w formie referatów - wykorzystujących teorie. Na końcu każdego rozdziału zamieszczony został spis lektur, który umożliwia dalsze pogłębienie wybranego tematu. Na końcu książki dodatkowo znajduje się spis wybranej literatury w języku polskim.

Jest to stosunkowo krótkie i zwięzłe wprowadzenie do historii sztuki, skierowane w głównej mierze do studentów tego kierunku. W książce znaleźć można, więc wybór dokonany przez Autorkę oraz zastosowane przez nią uproszczenia. Zastosowany styl i język jest raczej specjalistyczny, choć Autorka stara się jasno tłumaczyć podejmowane tematy.  poza tym warto zaznaczyć, że ksiązkę można czytać od deski do deski lub też wybiorczo według interesujących czytelnika tematów. Jest to jednak pozycja przydatna.

 


Anne D'Alleva, Metody i teorie historii sztuki, wydawnictwo Universitas, wydanie 2013, seria: Jak czytać..., tłumaczenie: Eleonora Jedlińska, Jakub Jedliński, oprawa miękka ze skrzydełkami, stron 240.

Anne D'Alleva, Jak studiować historię sztuki.

Anne D’Alleva jest profesorem historii sztuki i Women’s Studies na University of Connecticut.  Książka jest rodzajem skryptu, podręcznika i stanowi pomoc naukową dla studiującego historię sztuki, kierunku dla ludzi o wysokim poczuciu estetyki i wrażliwością na sztukę. Jak sama autorka przyznaje książka powstała po to, aby stanowić pewnego rodzaju wstęp wprowadzający w zagadnienia historii sztuki. 

W tym swoistym podręczniku czytelnik odnajdzie podstawowe kwestie pomocne w studiowaniu omawianego kierunku. Rozdział pierwszy jest wprowadzeniem do historii sztuki, jako dyscypliny naukowej. Autorka omawia w nim definicje i cele historii sztuki i historii, ale także rozróżnia pokrewne dziedziny takie jak krytyka artystyczna, socjologia, antropologia, estetyka, studia nad kulturą, studia nad kulturą wizualną. Zwraca również uwagę na warsztat historyka sztuki. W tym zakresie omawia czytanie opisów dzieł sztuki. Rozdział drugi poświęcony został analizie formalnej, czyli jest zwróceniem uwagi czytelnika na kolor, linię, płaszczyznę i bryłę, skalę, kompozycję w dziełach sztuki. Przy okazji przypomina analizę formalną Wölffina. W kolejnym rozdziale poruszony został zakres analizy kontekstualnej, czyli to, co wpływa na zrozumienie dzieła w danym momencie kulturowym. Autorka zwraca uwagę na rożne rodzaje interpretacji dzieła sztuki i dokonuje przykładowych analiz. Rozdział czwarty nauczy czytelnika jak pisać prace z historii sztuki ze zwróceniem uwagi na sposoby budowania przypisów i bibliografii, ułożenia ilustracji, redagowania tekstu i wytycznymi, które dotyczą najczęściej spotykanych problemów stylistycznych.  Dalej Autorka udziela również czytelnikom rad jak odpowiednio przygotować się do egzaminów i sporządzić efektywne notatki z wykładów. Zajmuje się także dziejami historii sztuki.

Budowa książki jest prosta, bowiem każdy rozdział poprzedza akapit wprowadzający, a kończy krótkie podsumowanie zaznaczające to, czego należy się z niego nauczyć. W książce odnaleźć między innymi można słownik terminów, bibliografię z rozróżnieniem na język angielski i język polski i indeks nazwisk. Książka jest niewątpliwie wskazówką pomocną w studiowaniu historii sztuki. Nie trzeba jednak jej czytać od początku do końca, ale można potraktować ją wybiorczo, według podejmowanych tematów. Napisana jest jednak w sposób zrozumiały nawet dla laika. Anne D’Alleva zajęła się tematem w sposób szczegółowy, acz trzeba zaznaczyć, że obok jasnych informacji można zawsze znaleźć również te, o których czytelnik nie wiedział. Każdorazowo stawia pomocne pytania, podaje przykłady i wskazuje niezbędną lekturę. Co więcej nie są to tylko suche tłumaczenia, bowiem w książce znaleźć można ilustracje z pouczającymi komentarzami. Co ciekawe, zamieszczona również została tablica ilustracji analogicznych, znajdujących się w najważniejszych podręcznikach do historii sztuki, ale zaznaczam, że nie są to polskie podręczniki. To książka w której czytelnik znajdzie wiedzę teoretyczną, którą można znakomicie wykorzystać w praktyce.

 

Anne D`Alleva, Jak studiować historię sztuki, wydawnictwo Universitas, wydanie 2013, tłumaczenie: Eleonora Jedlińska, Jakub Jedliński, seria: Jak czytać..., oprawa miękka ze skrzydełkami, stron 196.