Słowem Malowane

26 maja 2021

Maurice Leblanc, Arsène Lupin. Dżentelmen włamywacz.

Dżentelmen włamywacz to pierwszy zbiór opowiadań Maurice'a Leblanc'a (1864-1941) o przygodach Arsène'a Lupina. Zbiór ten został wydany 10 czerwca 1907 roku. Każda z pierwszych ośmiu historii przedstawiających bohatera została opublikowana jeszcze wcześniej, we francuskim magazynie Je sais tout począwszy od 15 lipca 1905 roku. Pierwszy zbiór zapoczątkował cały cykl. Co ciekawe, w 1951 roku wszystkie utwory Maurice'a Leblanc'a zostały wycofane z polskich bibliotek oraz objęte cenzurą.

Zbiór zawiera następujące historie:

Zatrzymanie Arsène'a Lupina (L'Arrestation d'Arsène Lupin);

Arsène Lupin w więzieniu (Arsène Lupin en prison);

Ucieczka Arsène'a Lupina (L'Évasion d'Arsène Lupin);

Tajemniczy podróżny (Le Mystérieux voyageur);

Naszyjnik Królowej (Le Collier de la Reine);

Siódemka kier (Le Sept de cœur);

Kasa pancerna pani Imbert (Le Coffre-fort de madame Imbert);

Czarna perła (La Perle noire);

Sherlock Holmes przybywa za późno (Sherlock Holmes przyjeżdża trop tard).

Opowiadania są napisane i przetłumaczone w sposób błyskotliwy. W pierwszym opowiadaniu zatytułowanym Aresztowanie Arsène Lupin załoga transatlantyckiego statku wycieczkowego otrzymuje wiadomość, że na pokładzie jest słynny włamywacz. Mężczyzna jest blondynem i posiada niedawno pozyskaną ranę na przedramieniu. W dodatku posługuje się nazwiskiem zaczynającym się od litery „R”. Wskutek nadchodzącej burzy wiadomość telegraficzna przesłana na statek zostaje ucięta, ale to zupełnie wystarczyło, aby pasażerów ogarnęła histeria. W kolejnym opowiadaniu Lupin jest już w więzieniu. Baron Cahorn otrzymuje list od słynnego włamywacza, w którym odnajduje spis cennych rzeczy, które ma przygotować i wysłać we wskazane miejsce. W innym wypadku Lupin podejmie stosowne kroki, ale jest jednak w więzieniu, prawda? Co może więc zagrażać bogatemu baronowi? Pewny siebie Lupin utrzymuje i rozpowiada, że nie będzie uczestniczył w procesie. Władze przechwytują wiadomość od jego cichego wspólnika i próbują złapać go w pułapkę. Nie wiedzą, że Lupin ma w zanadrzu więcej niż jedną sztuczkę. W Tajemniczym podróżnym Arsene i inny pasażer zostają okradzeni w pociągu. Jest to oczywiście nie do przyjęcia dla naszego przyjaznego rabusia. W opowiadaniu „Naszyjnik królowej” poznajemy historię napadu i jego konsekwencje. W Siedem kier pojawia się motyw tajemnicy związany z tajnymi planami łodzi podwodnej. Opowiadanie Kasa pancerna pani Imbert dotyczy czasów, gdy nazwisko Arsene'a Lupina nie było jeszcze powszechne znane. W Czarnej perle Lupin to nie tylko rabuś, ale detektyw. Z kolei w historii Sherlock Holmes przybywa za późno pewien mężczyzna prosi słynnego angielskiego detektywa, aby pomógł mu znaleźć tajne przejścia w jego zamku. Jest pewien, że Lupin ukradł księgi, które zawierają wskazówki lub mapy mogące rozwiązać tajemnicę.

Bardzo podobała mi się pierwsza kolekcja opowiadań, bowiem każda z nich przedstawia czytelnikowi nieco inny aspekt osobowości dżentelmena - włamywacza. Działanie Lupina jest intrygujące, innowacyjne, ale zarazem wiarygodne. Jego nemezis, detektyw Ganimard, jest dociekliwy i stara się wyprzedzać zamiary Lupina. To czy mu się to udaje to zupełnie inna sprawa. Włamywacz jest sympatyczny, zuchwały, dowcipny, inteligentny i wzbudza sympatię czytelnika, mimo że jest zbyt pewny siebie, ma gigantyczne ego i jest łotrem. Kieruje się jednak swoim szlachetnym kodeksem etycznym. Wielokrotnie jego działanie zostaje porównane do Sherlocka Holmesa, tyle tylko, że Lupin to anty- Holmes. Historie z tej kolekcji są całkiem przyjemne i nie wydają się przestarzałe. Warto zwrócić uwagę na oprawę graficzną książki, która jest bardzo klimatyczna.

Maurice Leblanc, Arsène Lupin. Dżentelmen włamywacz, wydawnictwo Zysk i S-ka, wydanie 2021, tłumaczenie: Elżbieta Derelkowska, cykl: Arsène Lupin, t. 1, okładka twarda, stron 320.