Dobrze prezentująca się i wydana książka na
kredowym papierze z reprodukcjami i zdjęciami dzieł
sztuki. To zbiór artykułów pod redakcją ks. Andrzeja Witko przybliżający
czytelnikowi sztukę siedemnastowiecznego, głównego miasta hiszpańskiej Andaluzji
– Sewilli.
![](https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEh5cc5UiVgpCoFfBdBekuGvPM7_A2TKrsfkUQQ3HPcicVLUkeMZedL3GxQn1IHQgE07fCJSQN3jAYR6SIDSkhzdAoXE7UVyxer_rvFE7qEs4mpsvOTWqsrCro8WZ80PHiltOWnWHNIf1MrSKzxKxzCxozpeiZ84ohW010x7E9HoJFeXjMjyg4CA7NMS-6TR/s16000/IMG_20240308_065715.jpg)
![](https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEj8aUmMs0u54dq2M6dgKam6H-SG_FgiHjPIsVwF15bxC3HmUnEWEhkbgq53v5-Mg3KnrD87LUzyomzcTHxMkULsVXW_1-RSXAVs0KP2SaM4sqt-EWdoKu62cGTJVPncp6YYo5Dizd1jI0BCHsCZ456slOa_WYV2-O6tH5rTbz0gVeTWViS6D3VMBsC4zFQN/s16000/IMG_20240308_065722.jpg)
Pierwsza część poświęcona została rzeźbie i malarstwu, a druga
dotyczy w głównej mierze osoby Don Miguela Mañara (1627-1679), bogatego
szlachcica, który po stracie bliskich odkrył kruchość i marność ziemskiego
życia. Oddał wówczas cały swój majątek i od tej pory służył biednym, chorym i
opuszczonym. Mimo tego, że urodził się jako dziewiąte dziecko, to po śmierci
starszych braci, ojca i sióstr, stanął na czele rodziny mając 21 lat. Stał się
wówczas właścicielem wielkiej fortuny. Został członkiem Rady Zarządzającej
Bractwa La Soledad de San Lorenzo. W 1648 r. poślubił przez pełnomocnika (per
procura) szlachciankę z Grenady, doñę Jerónimę Marię Antonię Carillo de Mendoza
y Castrillo. Bardzo szybko osiągał kolejne ważne pozycje we władzach miasta. W
1651 r. dekretem królewskim został mianowany prowincjałem Świętego Bractwa i
jednym z alkadów (władze miejskie) Sewilli. Jego szczęście małżeńskie skończyło się w
1661 r. wraz ze śmiercią żony. Nie doczekali się dzieci, a śmierć żony
rozpoczęła proces przemiany Miguela, który zamknął się wówczas w eremie Matki
Bożej Śnieżnej. W 1662 r. nawiązał kontakt z Bractwem Miłosierdzia i szybko
został bratem. Od tej pory działał na rzecz biedaków i żebraków, otwierając kolejne
infirmerie. W 1671 r. napisał „Rozprawę o prawdzie”, ale dopiero po jego
śmierci ujawniono prawdziwego autora tekstu. Wskazywał na tajemnicę śmierci,
odrzucenie świata i pełnienie dzieł miłosierdzia jako środki prowadzące do
zdobycia życia wiecznego. Gdy zmarł w 1679 r., zgodnie z jego wolą, ciało bez
trumny, złożono pod progiem kościoła La Caridad, w gołej ziemi, bose, zawinięte
jedynie w całun płaszcza kawalera zakonu Calatravy. Zmarł w opinii świętości,
toteż po jego śmierci rozpoczęto proces kanoniczy. Dopiero jednak 6 lipca 1985 r. św. Jan Paweł II podpisał
dekret o heroiczności cnót czcigodnego Sługi Bożego. Ks. Andrzej Witko
przybliża program ikonograficzny kościoła La Caridad (obrazy Murilla, fasada
świątyni, obrazy Juana de Valdés Leala,retabulum, rzeźby Pedro Roldána).
![](https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjvRj4b5j1y9h8clOp8aNq-PaselPfENtU-lMiSn40Qc2-6dK94cXq2r5vxbFT7krXCOL-WfFgglOWlDal-emmjV0Vt44ZLHwb6sFTV3l5F3PvVJWcmoMsfo_w3Vw3k8_QtzTcpedhSGP9goClWMCGgZBTjSNkJyCjn6j747vyOKIuVp7-Ed_aq_uoOAzyN/s16000/IMG_20240308_065739.jpg)
![](https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEheqmSi23OVIdCJGpemTqyahP7Ht5njPwk4fs5N2sP7wwYnWbErvoNCL6MBCcT2vY728HlIUk7z5jkHOB_scaZKbNsxccr9S1CqrrudJH7k92imM2URlkLt7daZu2zySHDHRnp2fSTARzxBKqxsOQmScVUgpg2TtSeUIHFjH4T6fmDr81FkMwLmqvm3LGiW/s16000/IMG_20240308_065809.jpg)
Oprócz tego czytelnik poznaje
rozwój i znaczenie Sewilli w XVII w., zróżnicowanie społeczne, pogłębiające się
problemy oraz rolę miasta jako ważnego ośrodka kreowania nowych koncepcji artystycznych. Warto
wspomnieć, że w Sewilli w XVI w. przebywali m.in.: Jan Dandyszek, Jan
Tęczyński, Jerzy i Stanisław Radziwiłłowie, a w XVII w. dotarli tu Jakub
Sobieski, Karol Stanisław i Jerzy Radziwiłłowie, Michał Kazimierz Raczyński. Ciekawy
jest też artykuł dotyczący rzeźby sewilskiej w XVII w. (tematy, materiały,
cechy charakterystyczne, artyści i ich warsztaty, dzieła). Jest też rozdział
przybliżający przemiany, jakie nastąpiły w malarstwie sewilskim (od manieryzmu
do baroku, artyści m.in. Francisco de Zurbarán, Francisco de Herera Młodszy,
Bartolomé Esteban Murillo, ich prekursorzy i kontynuatorzy).
Pozycja ciekawa, oparta przede
wszystkim na hiszpańskojęzycznej literaturze (przypisy), zawierająca spis
ilustracji, indeks osób i noty o autorach. Atutem jest tu też bogata baza
ikonograficzna.
Kultura artystyczna siedemnastowiecznej
Sewilli a Don Miguel Mañara i jego dzieło, pod red. Andrzeja Witko, wydawnictwo AA, okładka
twarda z obwolutą, Kraków 2016, s. 290.