2 października 2018

Banksy. Stanowisz akceptowalny poziom zagrożenia gdyby było inaczej wiedziałbyś o tym. Patrick Porter.



Banksy jest przedstawicielem współczesnego nurtu sztuki jaki określa się street artem. Patrick Porter napisał książkę o artyście, który nie wiadomo czy istnieje, czy zapisane i odnalezione fakty mają coś wspólnego w ogóle z rzeczywistością. Jego tożsamość zostaje nadal nie znana mimo jego wieloletniej twórczej działalności. Wiadomo, że pochodzi z Bristolu, a od końca lat 90. Cieszy się międzynarodową sławą głownie ze względu na nielegalnie wykonywane szablonowe obrazy i graffiti, które powstają w miastach Wielkiej Brytanii i Ameryki Północnej. Stosowanie szablonów, często wielowarstwowo i przy użyciu farb spray’u, miało być sposobem na szybkie malowanie. Jego grafika jest często w wyrazie satyryczna, podszyta mrocznym humorem i łączy wiedzę z pogranicza polityki, filozofii i sztuki. Na początku XXI wieku Banksy przeniósł się do Londynu, gdzie zaczął zyskiwać rozgłos, a nawet pracował nad serią międzynarodowych wystaw. Ostatecznie zdecydował się wyjechać do Palestyny ​​i na Zachodni Brzeg, gdzie powstało dziewięć obrazów na murze Betlejemskim. Banksy oficjalnie wówczas odciął się od działalności komercyjnej i nie autoryzował żadnych prac streetartowych oprócz grafik i obrazów. W 2007 roku próbowano bowiem sprzedać prace Banksy’ego usunięte ze ścian w Betlejem.

Latem 2015 roku (o czym nie ma już w książce) Banksy zorganizował tymczasowy (obejmował 36 dni) projekt o nazwie Dismaland (Weston-super-Mare, hrabstwo Somerset, Anglia), który ujawnił 10 nowych jego prac i prace 58 innych artystów. W 2018 roku jego murale powstały między innymi w Nowym Jorku (na ścianie Houston Bowery na Manhattanie pojawił się apel o uwolnienie tureckiej artystki Zehry Dogan) i Paryżu (nawiązują do polityki Francji). Autorstwo prac jest oczywiście nie potwierdzane przez Banksy’ego. Odgadywany jest na podstawie wspólnych czynników znamiennego charakterystycznego stylu.

Banksy to prawdopodobnie najbardziej kontrowersyjny uliczny artysta na świecie. Nie jest dostępny w mediach społecznościowych, ani reprezentowany przez jakąkolwiek komercyjną galerię. Pozostawia graffiti w wyrazie ilustracyjnej i słownej. Patrick Porter wprost pisze, że Banksy to myślący artysta streetartowy. Jest nie tylko utalentowany, ale i inteligentny. Street art jest jednak sztuką tymczasową. Autor albumu zauważa, że w większości przypadków graffiti zostają zamalowane, a szare ściany pilnują zainstalowane kamery monitorujące otoczenie. Dla Banksy’ego nie ma jednak żadnych trudności. Nawet pod okiem kamer był w stanie postawić trzypiętrowe rusztowanie i spędzić noc malując ścianę. Autor próbuje scharakteryzować Banksy;ego na podstawie jego twórczości. Być może Banksy utożsamia się z osobami noszące kaptur, być może kupuje lokalnie, być może lubi zwierzęta. Zarzuca mu się, że jest pozerem. Maluje antywojenne komunikaty, jest przeciwko hipokryzji, korporacyjnemu kapitalizmowi; odnosi się do polityki i wydarzeń; wskazuje głupotę ukrytą w systemie wartości społeczeństwa. W 2008 roku w Nowym Orleanie walczył z „Szarym Duchem”, który od 1997 roku zamalowywał samozwańczo każde graffiti. Wielokrotnie mówił, że to, gdzie znajduje się graffiti, decyduje, czym jest.


Patrick Porter próbuje zrozumieć działalność Banksy’ego i jego pozostawiany w sferze ulicznej przesłanie. Album zawiera fotografie prac Banksy’ego, jego krótkie wypowiedzi. Zdjęciom towarzyszy fantastyczny tekst Patricka Portera. Jakbyśmy rozmawiali z kimś przy stoliku sącząc kawę (lub nie tylko). Mamy przypuszczenia, nie wiemy, czy to do końca fakty. Warto na koniec zaznaczyć, że to bardzo dobra wydanie prezentujące wyważane podejście do twórczości Banksy’ego, które pozbawione jest akademickiej analizy. W notce czytamy, że powstała bez konsultacji z artystą i bez współpracy z właścicielami budynków, na których ścianach wykonywał prace. Reprodukce prac w żaden sposób nie były autoryzowane. 



Banksy. Stanowisz akceptowalny poziom zagrożenia gdyby było inaczej wiedziałbyś o tym, wydawnictwo Arkady, wydanie piąte 2018, tytuł oryginalny: Banksy (2012), tekst: Patrick Porter, tłumaczenie: Ewa Gorządek, Aleksandra Krasoń, okładka twarda, stron 242.

2 komentarze:

  1. Przepiękna książka, ilustracje niezwykłe !

    OdpowiedzUsuń
  2. Banksy. No i super! :) A książka obowiązkowa dla każdego!

    OdpowiedzUsuń

Dziękuję bardzo za konstruktywne słowo pisane pozostawione na tym blogu. Nie zawsze mogę od razu odpowiedzieć, za co przepraszam.

Publikowane komentarze są prywatnymi opiniami użytkowników. Prowadząca bloga nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii.