Utwory Ignacego Krasińskiego (1735-1801), wybitnego reprezentanta polskiego oświecenia, mają walory uniwersalne. Autor wykorzystując liczne alegorie, zwierzęta i ich cechy, ożywione przedmioty oraz ludzkie postacie w swoich utworach poucza, przestrzega, krytykuje, ujawnia poglądy polityczne oraz przedstawia problemy, z jakimi ludzie mierzą się od zawsze.
Autor często operuje paralelizmem i kontrastem. Paralelizm może służyć podkreśleniu podobieństw lub – poprzez ukazanie ich powierzchowności – przeciwstawieniu elementów treści. Dobór postaci w poszczególnych bajkach opiera się z kolei na zasadzie kontrastu, który potem jest albo podtrzymany i wzmocniony, albo ulega niwelacji. Mamy w nich zarysowane relacje i jasne rozróżnienie dobra i zła; zmienność i trwałość rzeczy; mądrości i głupoty; siły i słabości. Nieszczęście w Bajkach i przypowieściach jest zawsze karą za dokonanie złego wyboru. Każda bajka kończy się morałem, swoistą pointą. Nie ma tu jednak miejsca na litość. Autor nie wierzy w przemiany drapieżców i oszustów, jak również potępia prostoduszność, naiwność, litość czy oczekiwanie wdzięczności. Krasicki nie lubi też bohaterów, którzy uzależniają się od rzeczy. Bezlitośnie pisze o posiadaniu i gromadzeniu bogactw, wygód, komplementów. Uważa, że należy roztropnie ograniczać swoje pragnienia, aspiracje i potrzeby. Krasicki obnaża i piętnuje: skąpstwo, chciwość, zazdrość, pychę, lekkomyślność, naiwność, łatwowierność, zadufanie.
Krasicki uczynił z z bajki gatunek literatury filozofującej, który występuje obok aforyzmu, eseju, rozmowy zmarłych, powiastki filozoficznej. Obecna w bajkach ironia wzmacnia ich przekaz. W prezentowanym wydaniu obok tekstu polskiego zamieszczone zostało tłumaczenie Andrzeja Malkiewicza (1927-2019) na język angielski. Andrzej Malkiewicz urodził się w Krakowie w rodzinie lekarskiej. Pod koniec II wojny światowej na tajnych kompletach zdał maturę. Wkrótce po wojnie wyjechał do ojca, do Edynburga, który wykładał pediatrię na polskim wydziale lekarskim. W latach 1946-1950 studiował historię na Uniwersytecie w Edynburgu, a w l. 1950-1951 w Magdalen College w Oxfordzie. Od 1952 r. wykładał historię na Uniwersytecie w Edynburgu. Nigdy się nie ożenił. W 2013 r. powrócił na stałe do Krakowa. Zmarł w 2019 r. Pochowany na cmentarzu Rakowickim.
Ignacy Krasicki, Bajki i przypowieści. Wydanie polsko-angielskie, wydawnictwo Zysk i S-ka, wydanie 2024, tłumaczenie: Andrzej Malkiewicz, okładka zintegrowana, stron 300.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz
Dziękuję bardzo za konstruktywne słowo pisane pozostawione na tym blogu. Nie zawsze mogę od razu odpowiedzieć, za co przepraszam.
Publikowane komentarze są prywatnymi opiniami użytkowników. Prowadząca bloga nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii.