Gosford Park uwielbiam, podobnie jak
serial Downton Abbey, którego jednak
w całości do tej pory nie udało mi się obejrzeć. Powieść Snoby scenarzysty tychże obrazów filmowych jest równie udana i
pyszna. Julian Fellowes, który wywodzi się ze środowiska arystokracji, świetnie
potrafi wykorzystać swoją wiedzę i doświadczenie w swojej pracy zawodowej.
Stworzył bardzo lekki, zabawny, a jednak rozbrajająco nikczemny portret ludzi z
wyższych sfer. Wskazuje na niedorzeczność jej zamknięcia na inne sfery
społeczne.
Edith Lavery,
córka księgowego, pewnego dnia poznaje hrabiego Charlesa Broughtona, miłego,
bogatego i spokojnego mężczyznę. Gdy zostaje jego żoną, przeprowadza się do
posiadłości Broughton Hall. Zostaje
swoistą gwiazdą arystokratycznej śmietanki towarzyskiej. Zostaje zamknięta w
złotej klatce, w której rządzą sztywne konwenanse, rutyna, wpływy, szczególny
język, maniery i pruderyjna moralność. Szybko okazuje się, że małżeństwo nie
spełnia jej oczekiwań. Edith odkryła rzeczywistość, o której nikt nie mówi. Wielką
rolę odgrywa matka Charlesa, lady Uckfield zwanej „Googie”. Jest przekonana, że
Edith bardziej zależy na zajmowanej pozycji, niż na tym, aby być przykładną
żoną jej syna. W małżeństwie Broughtonów, przez niektórych uznawanego jako
mezalians, nie ma jednak spokoju. Ostatecznie Edith próbuje walczyć, aby nie
być zniszczoną przez snobów. Postępowanie Edith próbuje ratować matka Charlesa
i narrator- aktor.
Akcja powieści
rozgrywa się w Londynie i na angielskiej prowincji. Opowieść dotyczy zamkniętego
kręgu osób. Autor charakteryzuje angielską warstwę arystokracji, ich przywileje,
zainteresowania, zajęcia, tryb życia, kontakty towarzyskie. Pod uwagę brane są
ranga i status danej osoby. Bohaterów jak i świat arystokracji poznajemy dzięki
bezimiennemu narratorowi, zdolnemu do postrzegania absurdalności i różnych
warstw snobizmu zauważalnych w angielskim społeczeństwie. Jego opowieści są
wyborne. Nic w tym dziwnego, jest przecież aktorem. Potrafi więc ukazać blaski
i cienie zawodu, w którym rządzi blichtr i sława.
Bohaterowie są
jednak w głównej mierze sympatyczni. Zdradzeni małżonkowie są zdezorientowani i
załamani; rodzice pragną, aby ich dzieci były szczęśliwe,
a niektórzy odkrywają, że życie nie spełnia ich oczekiwań. Problemy ludzi wywodzących
się z wyższych sfer są bowiem uniwersalne.
Styl Juliana
Fellowesa jest lekki, plotkarski, a zarazem wyszukany, staroświecki i
elegancki. To manierystyczny pisarz, który potrafi niezmiernie zafascynować
czytelnika niezbyt skomplikowaną, ale subtelną fabułą. Można doszukiwać się w
stworzonym obrazie angielskiej arystokracji satyry, szyderstwa i ironii. To
niezupełnie dogłębna obserwacja, ale absolutnie uczciwa. Charakteryzując
hermetyczny krąg klasy wyższej autor nie dokonuje jednak oceny i nie wysnuwa
wniosków. To pozostawia czytelnikowi. Dobra lektura w angielskim tonie.
Julian Fellowes, Snoby,
wydawnictwo Marginesy, wydanie 2017, oprawa miękka ze skrzydełkami, tytuł
oryg.: Snobs (2004), tłumaczenie Barbara Kopeć-Umiastowska, stron 358.
Kompletnie nie ciągnęło mnie do tej książki, ale przekonuje mnie fragment tekstu oraz Twoją opinia. :)
OdpowiedzUsuń