Władysław Semkowicz, Encyklopedia nauk pomocniczych historii.

Encyklopedia nauk pomocniczych historii autorstwa prof. Władysława Semkowicza to książka na bazie, której wychowało się spore grono historyków. To właściwie klasyka wśród książek. Encyklopedia powstała na bazie wygłoszonych przez Autora wykładów dla studentów Uniwersytetu Jagiellońskiego na początku XX wieku. Pierwsze wydanie ukazało się za sprawą samych studentów i dzięki zgodzie profesora. Nakład szybko się wyczerpał wiec potem nadeszły kolejne, ale już poprawione.

Książka, która ukazała się nakładem wydawnictwa Universitas oparta jest na wydaniu z roku 1946, z tekstem oddanym wiernie i z ingerencją redaktorów w sprawach pisowni i stylu.  Dołączono również mapy ilustrujące wykład z geografii historycznej, do których Autor odwołuje się w tekście oraz wykaz ważniejszych publikacji z zakresu nauk pomocniczych historii, które ukazały się po roku 1946.

W książce czytelnik odnajdzie w sposób jasny i klarowny wyjaśnione podstawowe informacje na temat nauk pomocniczych historii: paleografii, dyplomatyki, chronologii, sfragistyki, heraldyki, genealogii i geografii historycznej. W każdym rozdziale odnajdzie wyjaśnienie pojęć, podział wewnętrzny, podstawowe wiadomości, zakres i znaczenie nauki, metody i źródła. To książka, która w zasadniczy sposób ułatwi czytelnikowi zrozumienie danego tematu. Studiując paleografie poznać można zarówno materiał pisarski jak i narzędzia stosowane głównie w średniowieczu. Przyswoić można pojęcie brachygrafii odnoszące się do stosowanych skrótów (np. a.D. = Anno Domini) oraz pochodzenie i rozwój pisma łacińskiego. W rozdziale o dyplomatyce można zapoznać się, co bierzemy pod uwagę, jeśli chodzi o krytykę wewnętrzna i zewnętrzna źródła. Chronologia pozwoli poznać sposoby i rachuby czasu, sfragistyka przybliży budowę pieczęci, a heraldyka herbów i zawołań. Genealogia z kolei daje obraz jak wykonać wywody genealogiczne. Z kolei geografia historyczna przybliży zmiany terytorialne Polski na przestrzeni dziejów.

Książka zawiera podstawowa wiedzę nauk pomocniczych historii, jaka powinien przyswoić sobie każdy z historyków. Myślę jednak, że jest to również pozycja ciekawa dla laika przedmiotu, biorąc pod uwagę to, że niektórzy interesują się genealogią własnych rodzin, budową herbów czy też pieczęci. Tekst jest napisany w sposób bardzo przystępny. Z przyjemnością przypomniałam sobie głębsze zasady rządzące dana nauką pomocniczą historii.

Władysław Semkowicz, Encyklopedia nauk pomocniczych historii, wydawnictwo UNIVERSITAS, wydanie II, Kraków 2011, okładka miękka ze skrzydełkami, stron 272.

Semkowicz Władysław (9 V 1878 Lwów - 19 II 1949 Kraków). Historyk (Uniw. Lwow. 1903), prof. UJ 1916-48, czł. PAU 1919.