Radosław Romaniuk, Inne życie. Biografia Jarosława Iwaszkiewicza.(tom 1)

Zawsze bałam się książek – cegieł. Biografia Miłosza autorstwa Franaszka zmieniła moje nastawienie do takich tomiszczy, a już książka Romaniuka o Jarosławie Iwaszkiewiczu zupełnie przekonała i dowiodła, że nie liczy się ilość, ale również jakość. Obydwie książki zasługują na uznanie, bowiem należą one do tego rodzaju lektury, które się pochłania, a przyczyna tego są wspaniały język, naturalny, bez zbędnej bufonady i traktowanie potencjalnego odbiorcę, jako zwykłego i prostego czytelnika. Moim celem nie jest jednak porównanie tychże książek do siebie, ale przede wszystkim zachęcenie Was i tych, którzy nie są przekonani, abyście sięgali po takie nietypowe objętościowo tomiszcza i przede wszystkim abyście zdecydowali się na przeczytanie książki Radosława Romaniuka. 

To zaledwie pierwszy tom traktujący o życiu Jarosława Iwaszkiewicza obejmujący lata od 1894 do 1939 roku. Czytelnik nie znajdzie tu żadnego wstępu, bowiem Autor rozpoczyna swoja książkę pierwszym zdaniem w kształcie rozpoczynającym się od słów: Jarosław Iwaszkiewicz urodził się, jako ostatnie dziecko…(s.5). Tej chronologii życia trzyma się Autor konsekwentnie. Przeprowadza czytelnika, podając jak najściślejsze szczegóły, przez dzieciństwo, młodość i okres dojrzały Jarosława Iwaszkiewicza. Romaniuk znalazł znakomity sposób, jak zapoznać odbiorcę z prawdziwą osobowością i artystyczną duszą Iwaszkiewicza. Zajmuje się, bowiem nie tylko jego osobą, ale również przedstawia życie tych, których Iwaszkiewicz spotkał na swojej drodze. Chodzi tu nie tylko o najbliższą rodzinę, ale również tą dalszą, kolegów z ławy szkolnej, nauczycieli, znajomych, narzeczoną, apotem żonę Annę, rodziny, do których jeździł udzielając korepetycje, środowiska literackie.  Zwraca uwagę na status i styl życia, tajemnice, choroby, wesela, pogrzeby, warunki mieszkaniowe. Romaniuk każdorazowo dokonuje analizy, zaznacza, w jakim stopniu dana osoba wpłynęła na kształtowanie się wnętrza Iwaszkiewicza, jego zainteresowań, dokonywanych wyborów. Przedstawia drogę twórczą i ambitne plany Iwaszkiewicza. Wskazuje na watki autobiograficzne w jego twórczości i odkrywanie skłonności seksualnych, pisze o życiu prywatnym i zawodowym pisarza. 

To książka, która w sposób barwny i żywy pokazuje tło obyczajowe, społeczne, historyczne począwszy od końca XIX wieku.  Czytelnik odnajdzie tu opisy spotkań towarzyskich, salonów, sposoby na spędzanie wolnego czasu i wakacji, modne wyjazdy do Zakopanego, ówczesnej panującej mody, literackich środowisk, czytanych gazet, wyjazdy zagraniczne. Innymi słowy Romaniuk maluje portret Jarosława Iwaszkiewicza na tle XIX i początku XX wieku. Autorowi udaje się sprawnie pogodzić ze sobą dwie rzeczy: ukazać artystyczna drogę Iwaszkiewicza oraz odkryć przed czytelnikiem tajemne strony życia prywatnego pisarza z jego wewnętrznymi rozterkami, wątpliwościami i poszukiwaniem odpowiedzi. A wszystko poparte jest bogatym materiałem źródłowym.

Trudno jest w kilku zdaniach opowiedzieć o książce, którą się zachwyciło, bo Romaniuk pisze błyskotliwie i ma lekkie pióro. Przywołuje przetrwale wspomnienia o Iwaszkiewiczu, fragmenty jego utworów i zapisków o życiu. W pozycji znalazły się liczne fotografie z życia Jarosława Iwaszkiewicza, ich spis, przypisy do poszczególnych rozdziałów oraz indeks osób. Jest to bardzo dobra i bardzo wartościowa lektura, która pomoże zrozumieć Iwaszkiewicza, poznać go i przede wszystkim zachęcić do bliższych spotkań z twórczością tego pisarza. 

Jedno jest pewne, z wielką niecierpliwością będę oczekiwać kontynuacji biografii w tomie 2. WARTO, jak dla mnie to obowiązkowa lektura.

 

Radosław Romaniuk, Inne życie. Biografia Jarosława Iwaszkiewicza.(tom 1), wydawnictwo Iskry, październik 2012, okładka twarda z obwolutą, stron 620.

STRONA AUTORA

Radosław Romaniuk (ur. 1975) - Ukończył w 2000 roku Wydział Polonistyki Uniwersytetu Warszawskiego, zaś w 2005 studia doktoranckie w Zakładzie Literatury XX wieku. W 2001 roku obronił pracę doktorską Sérénité – dialektyka późnej twórczości Jarosława Iwaszkiewicza.

 

W 1998 roku debiutował jako krytyk literacki na łamach miesięcznika „Nowe Książki”, z którym jest związany do dziś. Pierwszy szkic literacki opublikował w 1999 roku na łamach „Znaku”, zaś debiutem książkowym był tom esejów poświęcony myśli filozoficzno-religijnej Lwa Tołstoja Dramat religijny Tołstoja, opublikowany w 2004 roku w Bibliotece „Więzi”. (Książka ta została wyróżniona wówczas nagrodą Fundacji Kultury). Kolejną jego książką był wydany rok później tom esejów biograficznych One (Wydawnictwo Książkowe „Twój Styl”), zawierający portrety czterech żon pisarzy: Nadieżdy Mandelsztam, Zofii Tołstojowej, Anny Iwaszkiewiczowej i Marii Kasprowiczowej. Szkic o Marii Kasprowiczowej, rozszerzony i opatrzony przedmową prof. Romana Lotha, doczekał się oddzielnej publikacji jako książka Talent do życia. O Marii Kasprowiczowej, wydana w 2008 roku nakładem Stowarzyszenia Przyjaciół Twórczości Jana Kasprowicza w Zakopanem. W 2012 roku ukazał się pierwszy tom jego książki Inne życie. Biografia Jarosława Iwaszkiewicza ("Iskry").

Opublikował sześć książek edytorskich: dwa tomy Dzienników Jarosława Iwaszkiewicza (z Agnieszką i Robertem Papieskimi, red. Andrzej Gronczewski), Listy do córek pisarza (z Anną Romaniuk), Korespondencję Iwaszkiewicza z Konstantym A. Jeleńskim i Teresą („Reną”) Jeleńską oraz zbiór listów Konstantego A. Jeleńskiego i Czesława Miłosza.

Obecnie pracuje nad drugim tomem biografii Jarosława Iwaszkiewicza i dwutomową edycją listów Iwaszkiewicza i Zygmunta Mycielskiego.

Stypendysta Ministra Kultury (2007), Funduszu Promocji Twórczości Ministerstwa Kultury (2004), Fundacji na Rzecz Nauki Polskiej (2005). Członek Stowarzyszenia Pisarzy Polskich.

W latach 2000-2005 prowadził zajęcia dydaktyczne na Wydziale Polonistyki UW, od 2007 roku związany jest jako wykładowca z Instytutem Rusycystyki UW. Pracuje także jako nauczyciel języka polskiego w Społecznym Gimnazjum „Startowa” w Warszawie.

Mieszka w Warszawie i we wsi Orzeszkowo na Białostocczyźnie.

 
RADOSŁAW ROMANIUK W POLSKIM RADIU O "INNYM ŻYCIU"

*zdjęcia książki własne