Banksy jest przedstawicielem
współczesnego nurtu sztuki jaki określa się street artem. Patrick Porter
napisał książkę o artyście, który nie wiadomo czy istnieje, czy zapisane i
odnalezione fakty mają coś wspólnego w ogóle z rzeczywistością. Jego tożsamość
zostaje nadal nie znana mimo jego wieloletniej twórczej działalności. Wiadomo,
że pochodzi z Bristolu, a od końca lat 90. Cieszy się międzynarodową sławą
głownie ze względu na nielegalnie wykonywane szablonowe obrazy i graffiti,
które powstają w miastach Wielkiej Brytanii i Ameryki Północnej. Stosowanie szablonów,
często wielowarstwowo i przy użyciu farb spray’u, miało być sposobem na szybkie
malowanie. Jego grafika jest często w wyrazie satyryczna, podszyta mrocznym
humorem i łączy wiedzę z pogranicza polityki, filozofii i sztuki. Na początku XXI
wieku Banksy przeniósł się do Londynu, gdzie zaczął zyskiwać rozgłos, a nawet
pracował nad serią międzynarodowych wystaw. Ostatecznie zdecydował się wyjechać
do Palestyny i na Zachodni Brzeg, gdzie powstało dziewięć obrazów na murze
Betlejemskim. Banksy oficjalnie wówczas odciął się od działalności komercyjnej
i nie autoryzował żadnych prac streetartowych oprócz grafik i obrazów. W 2007
roku próbowano bowiem sprzedać prace Banksy’ego usunięte ze ścian w Betlejem.
Latem 2015 roku (o czym nie ma
już w książce) Banksy zorganizował tymczasowy (obejmował 36 dni) projekt o
nazwie Dismaland (Weston-super-Mare, hrabstwo Somerset, Anglia), który ujawnił
10 nowych jego prac i prace 58 innych artystów. W 2018 roku jego murale
powstały między innymi w Nowym Jorku (na ścianie Houston Bowery na Manhattanie
pojawił się apel o uwolnienie tureckiej artystki Zehry Dogan) i Paryżu
(nawiązują do polityki Francji). Autorstwo prac jest oczywiście nie
potwierdzane przez Banksy’ego. Odgadywany jest na podstawie wspólnych czynników
znamiennego charakterystycznego stylu.
Banksy to prawdopodobnie najbardziej
kontrowersyjny uliczny artysta na świecie. Nie jest dostępny w mediach
społecznościowych, ani reprezentowany przez jakąkolwiek komercyjną galerię. Pozostawia
graffiti w wyrazie ilustracyjnej i słownej. Patrick Porter wprost pisze, że Banksy to myślący artysta streetartowy. Jest
nie tylko utalentowany, ale i inteligentny. Street art jest jednak sztuką
tymczasową. Autor albumu zauważa, że w większości przypadków graffiti zostają
zamalowane, a szare ściany pilnują zainstalowane kamery monitorujące otoczenie.
Dla Banksy’ego nie ma jednak żadnych trudności. Nawet pod okiem kamer był w
stanie postawić trzypiętrowe rusztowanie i spędzić noc malując ścianę. Autor
próbuje scharakteryzować Banksy;ego na podstawie jego twórczości. Być może
Banksy utożsamia się z osobami noszące kaptur, być może kupuje lokalnie, być
może lubi zwierzęta. Zarzuca mu się, że jest pozerem. Maluje antywojenne
komunikaty, jest przeciwko hipokryzji, korporacyjnemu kapitalizmowi; odnosi się
do polityki i wydarzeń; wskazuje głupotę ukrytą w systemie wartości
społeczeństwa. W 2008 roku w Nowym Orleanie walczył z „Szarym Duchem”, który od
1997 roku zamalowywał samozwańczo każde graffiti. Wielokrotnie mówił, że to,
gdzie znajduje się graffiti, decyduje, czym jest.
Patrick Porter próbuje zrozumieć działalność
Banksy’ego i jego pozostawiany w sferze ulicznej przesłanie. Album zawiera
fotografie prac Banksy’ego, jego krótkie wypowiedzi. Zdjęciom towarzyszy fantastyczny
tekst Patricka Portera. Jakbyśmy rozmawiali z kimś przy stoliku sącząc kawę
(lub nie tylko). Mamy przypuszczenia, nie wiemy, czy to do końca fakty. Warto
na koniec zaznaczyć, że to bardzo dobra wydanie prezentujące wyważane podejście
do twórczości Banksy’ego, które pozbawione jest akademickiej analizy. W notce czytamy, że powstała bez konsultacji z artystą i bez współpracy z właścicielami budynków, na których ścianach wykonywał prace. Reprodukce prac w żaden sposób nie były autoryzowane.
Banksy. Stanowisz akceptowalny poziom zagrożenia gdyby było inaczej wiedziałbyś o tym, wydawnictwo Arkady, wydanie piąte 2018, tytuł oryginalny: Banksy (2012), tekst: Patrick Porter,
tłumaczenie: Ewa Gorządek, Aleksandra Krasoń, okładka twarda, stron 242.
Przepiękna książka, ilustracje niezwykłe !
OdpowiedzUsuńBanksy. No i super! :) A książka obowiązkowa dla każdego!
OdpowiedzUsuń