15 marca 2017

Pastelowe portrety osobistości polskich końca XVII – XIX wieku.


Pastelowe portrety osobistości polskich końca XVII – XIX wieku to katalog opracowany przez Janinę Waniewską. To zbiór pastelowych portretów, jakie znajdują się w Muzeum Narodowym w Warszawie, które w większości obejmują dzieła dotąd (czyli do 1993 r.) niepublikowane. Portrety są przechowywane w MNW i jego oddziałach. Katalog obejmuje dzieła artystów polskich i obcych od końca XVII do XIX wieku włącznie. Zaznaczono, że pominięto publikowane wcześniej już prace Stanisława Wyspiańskiego i Leona Wyczółkowskiego. Zbiór pasteli wchodzi w skład większego zespołu obrazów.


            Malarstwo pastelowe to malarstwo suchych farb. Pastel, z wł. „pastello” jest sporządzany z pasty, czyli maści zawierającej temperę i składniki mineralne z domieszką gumy targantowej, wody i białej kredy. Pasty te poddawano najpierw odwodnieniu, następnie prasowaniu, potem formowano w sztyfty, miękkie „kredki”, czyli pastele. Pastele były wcierane za pomocą kawałka materiału lub dużego palca w podłoże, czyli pergamin, papier albo płótno. Używano papierów o barwach szarych, niebieskich, seledynowych beżowych. Jakość pasteli zależała od składu i rodzaju składników.


      Wśród prezentowanych pastelowych portretów osobowości polskich należy wymienić: Teofilię Strzeżysławę Sapieżynę (ok. 1743-1816), Helenę Apolonię Potocką (pani z okładki książki), Izabelę Branicką (1730-1808), Izabelę Elżbietę Lubomirską (1736-1816), Stanisława Augusta Poniatowskiego (1732-1798), Katarzynę Kossakowską (ok. 1722-1801). Przedstawione są portrety członków rodzin m.in. Potockich, Krasińskich, Zamoyskich, Radziwiłłów. Prezentowane są również obrazy osób nieznanych z imienia i nazwiska.

W większość są to reprodukcje czarno – białe, ale przy każdym opisie katalogowym, można również odnaleźć informacje dotyczące portretowanej osoby. Katalog zawiera również wykaz bibliografii, indeks artystów, indeks osób portretowanych. Dla mnie to mała perełka.  



Pastelowe portrety osobistości polskich końca XVII – XIX wieku, [katalog], Muzeum Narodowe w Warszawie, oprac. Janina Waniewska, Warszawa 1993. 

4 komentarze:

  1. Mam :) Trzeba jednak pamiętać że ten katalog ma już swoje lata i niektóre informacje z podpisów pod portretami są już nieaktualne. No i oczywiście Izabela Branicka to późniejsza pani Mokronowska :) Nie wiem czy wydano przy okazji ostatniej wystawy o pastelach w MNW katalog? Aż chciałoby się mieć reprodukcje tych wizerunków w dobrej jakości by cieszyć nimi oko. Na szczęście wiele z nich jest obecnie dostępnych online.
    Pozdrawiam
    M.M

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Lata oczywiście biorę pod uwagę. Pastele maja swój urok.
      Izabelę przeoczyłam i dzięki Pani poprawiłam, dziękuję :)
      pozdrawiam

      Usuń
  2. Mam, oczywiście! :) Wypatrzony gdzieś, kiedyś na allegro. Często wracam do niego.
    Co do wspomnianego przez moją Przedmówczynię katalogu niedawnej wystawy (chyba z 2015 roku?) w MNW to owszem katalog wydano, ale jak w końcu zlokalizowałam go w muzealnym sklepiku to już pojawiła się informacja, że nakład jest wyczerpany.
    Szkoda, że muzeum nie myśli o dodruku.
    Sprawdziłam przed chwilą na stronie muzeum, wciąż nie można kupić :((
    http://www.mnw.art.pl/dzialalnosc-naukowa/wydawnictwa/katalogi-wystaw/mistrzowie-pastelu-od-marteau-do-witkacego,8.html

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Ja poszukiwałam, w końcu kupiłam za grosze, więc się cieszyłam podwójnie :) Nowy album podejrzałam, szkoda, że nakład wyczerpany.

      Usuń

Dziękuję bardzo za konstruktywne słowo pisane pozostawione na tym blogu. Nie zawsze mogę od razu odpowiedzieć, za co przepraszam.

Publikowane komentarze są prywatnymi opiniami użytkowników. Prowadząca bloga nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii.