30 marca 2025
Louisa May Alcott, Nastroje.
Louisa May Alcott, Nastroje, wydawnictwo MG, wydanie 2025, Ilustrowana Klasyka, tytuł oryg.: Moods, przekład: Dorota Tukaj, okładka twarda, s. 384.
1 marca 2025
Susie Hodge, Skradzione dzieła sztuki.
Cóż za wspaniały pomysł na książkę! Całkowicie pochłaniają bowiem historie o 50 dziełach sztuki, które zostały skradzione i w większości nigdy nieodnalezione. Autorka wskazuje, że po handlu narkotykami, praniu brudnych pieniędzy i handlu bronią, kradzież dzieł sztuki, jest jedną z najpopularniejszych przestępstw. Posiadanie artefaktów wiąże się z bogactwem, demonstracją dobrego gustu, luksusem, statusem i prestiżem oraz modą. W przypadku kradzieży dzieła sztuki głównymi motywami są wartość oraz łatwość dokonania przestępstwa i wyniesienia z danego miejsca. Skradzione dzieła sztuki figurują w specjalnym rejestrze, a domy aukcyjne są bacznie obserwowane przez śledczych. Działają specjalne agencje policyjne mające na celu odzyskanie zaginionego dzieła i zwrócenie ich prawowitym właścicielom. Mimo to, skradziony obraz bądź rzeźba pozostają w ukryciu, a liczne tropy, prowadzą na manowce. Jeżeli dzieło sztuki zyskuje na kradzieży poprzez rozgłos, złodzieje mają niewielkie szanse, aby go sprzedać.
Autorka przedstawia intrygujące śledztwa, oparte na przypuszczeniach i poszlakach, dzieł sztuki, które zostały utracone i których nigdzie nie można już zobaczyć. Przedstawia grabieże nazistów, a następnie skupia się szerzej na najcenniejszych skradzionych dziełach sztuki. Wśród nich znalazły się: Ołtarz Gandawski, Maska Fauna Michała Anioła, Narodziny Jezusa Chrystusa ze świętym Wawrzyńcem i Franciszkiem Caravaggia, obrazy Rembrandta, Renoira, Paula Cezanne’a, Picassa, Vincentego van Gogha, Claude Moneta, monumentalna rzeźba Henry’ego Moore’a, rzeźba Barbary Hepworth, sitodruki Warhola. W drugiej części książki przedstawione zostały słynne kradzieże dzieł, które udało się odnaleźć. Wśród nich są historie m.in. Mony Lisy Leonarda da Vinci i obrazu Krzyk Edwarda Muncha.
Książka fascynująca i wciągająca, ale zarazem przygnębiająca. Opowiada historie napadów, które miały miejsce na przestrzeni lat i z których wiele nie zostało rozwiązanych na podstawie przeprowadzonych śledztw. W wielu muzeach wiszą puste ramy, które przypominają o utraconych dziełach sztuki.
Susie Hodge, Skradzione dzieła sztuki. 50 dzieł sztuki, których nigdy nie zobaczysz, wydawnictwo Alma-Press, wydanie 2025, tytuł oryg.: Art Heist. 50 Stolen Artworks You Will Never See, tłumaczenie: Jerzy Jarosław Malinowski, okładka miękka, stron 176.
23 lutego 2025
J.R.R. Tolkien, Bitwa pod Maldon. Powrót Beorthtnotha.
Bitwa pod Maldon to historyczna bitwa, która miała miejsce 10 sierpnia 991 r. n.e. w rejonie Maldon nad rzeką Blackwater w Esseksie. Armia anglosaska pod dowództwem Ealdormana z Essexu Byrhtnotha, nie zdołała odeprzeć inwazji Wikingów pod wodzą Olafa Tryggvassona, późniejszego króla Norwegów. W bitwie zginął Byrhtnoth.
Utwór Powrót Beorhtnotha, jest rodzajem fikcji historycznej inspirowanej wydarzeniami bitwy pod Maldon. Jest pisany wierszem. To rodzaj sztuki, bowiem mamy do czynienia z dialogiem między dwiema postaciami. Rozmowa toczy się po skończonej bitwie między poddanymi Beorhthnotha, którzy zostali wysłani, aby odzyskać ciało ich pana (lub to, co z niego zostało) w noc po bitwie. To pełen wyobraźni kontemplacyjny dialog.
Pierwotnie, wydarzenia pod Maldon zostały opowiedziane w zachowanym fragmencie staroangielskiego, anonimowego poematu heroicznego liczącego 325 wersów. Poemat wychwala niezwykłą odwagę Byrhtnotha, przywódcy pokonanych Anglosasów i opowiada o bohaterskiej śmierci jego zwolenników. To właśnie na podstawie tego poematu Tolkien napisał własne prozatorskie tłumaczenie, które umieszczone zostało po raz pierwszy właśnie w tym wydaniu. Znaleźć w nim można elementy rycerskości, odwagi, lojalności, wytrzymałości i siły oraz wojny.
W książce znajdują się także eseje Tolkiena. Jeden dotyczy historycznej bitwy i pochodzeniu staroangielskiego poematu. Znaleźć w nim można szczegółową analizę dotyczącą form archaicznych, metrum, dźwięków, fonetyki. Drugi z kolei opowiada o tradycji wersyfikacji w języku staroangielskim ze szczególnym odwołaniem do Bitwy pod Maldon i jej aliteracji.
Bardzo dobrze czyta się klarowne analizy i komentarze, a nawet przypisy, Petera Grybauskasa. Wydaje się że jedynym mankamentem jest brak dodania oryginalnego poematu Bitwy pod Maldon, co przyniosłoby korzyść odwołania się do rzeczywistego źródła pracy samego Tolkiena. Niektórzy mogliby porównać poemat do tłumaczenia stworzonego przez Tolkiena prozą. Niemniej to język staroangielski, więc nie wiem jakby to w ogóle brzmiało w tłumaczeniu polskim. Oczywiście polecam.
J.R.R. Tolkien, Bitwa pod Maldon. Powrót Beorthtnotha, syna Beorhthelma. Tradycja wersyfikacji w języku staroangielskim, wydawnictwo Zysk i S-ka, wydanie 2025, tytuł oryg.: The Battle of Maldon, pod red. Petera Grybauskasa, przekład Paulina Braiter, okładka twarda z obwolutą, stron 180.
15 lutego 2025
Karen Witemeyer, Dalej, niż sięga wzrok.
![]() |
ze strony autorki, książki w serii |
12 lutego 2025
Księga mądrości świata. Aforyzmy, przysłowia, sentencje.
Gdy zobaczyłam Księgę mądrości świata od razu pomyślałam, że mogłaby być doskonałym prezentem. Pięknie wydana, w twardej oprawie, opatrzona stylową i klimatyczna oprawą graficzną. Niezależnie też od tego, jakie ktoś ma gusta czytelnicze, każdy będzie z niej zadowolony. Przeznaczona jest zarówno dla młodszego, jak i starszego czytelnika. Taką książkę nie czyta się bowiem od deski do deski, ale działami lub otwiera się na przypadkowej stronie. Zawsze można znaleźć coś dla siebie, coś co trafi akurat do głębin wnętrza w danej chwili.
Aforyzmy, Przysłowia i Sentencje - koniecznie w takiej kolejności, zostały wyodrębnione w każdym tematycznym rozdziale. W podziale takim są elementy i motywy: dobra i zła, bogactwa, człowieka i świata, kobiety i mężczyzny, małżeństwa i rodziny, mądrości i głupoty, miłości i nienawiści, młodości i starości, mowie i milczenia, prawdy i kłamstwa, przyjaźni i wrogości, radości i cierpienia, szczęścia i nieszczęścia, sztuki i artystów, wiary i religii, władzy i polityki, wolności i niewoli, życia i śmierci. Większość zbudowana jest na zasadzie przeciwieństw, prawa biegunowości i wynikających różnic. Polecam.

Księga mądrości świata
Jacek Illg
9 lutego 2025
Edgar Wallace, Zagadkowa Księżna.
Edgar Wallace (1875-1932) ponownie nakreślił dobrze skonstruowaną powieść. Akcja w niej jest szybka, bohaterowie mają indywidualne osobowości i mimo tego, że powieść powstała w 1925 r., czyta się ją znakomicie. Michael Dorn to typowy bohater, któremu nic nie umknie. Nie dość, że jest przystojny, to jeszcze opiekuńczy, troskliwy, spostrzegawczy i bardzo dociekliwy. Właściwie zawsze jest tam, gdzie znajduje się Lois, a przecież życie jej niejednokrotnie jest zagrożone. Budzi to, co prawda frustrację dziewczyny, ale jednocześnie fascynuje ją jego przezorność. Z drugiej strony jest jeszcze lord Moron. Oprócz tego mamy do czynienia z oszustwami, wymuszeniami, porwaniem i zbrodniami. Cała historia opiera się na wielu zbiegach okoliczności, ale powieść jest przyjemna w czytaniu, choć zbyt nagle dobiega końca.
Edgar Wallace, Zagadkowa Księżna, wydawnictwo MG, wydanie 2025, tytuł oryg.: The Strange Countess, tłumaczenie: Lucjan Szenwald, okładka miękka, stron 224.
7 lutego 2025
Lynn Austin i jej powieści.
Mam trzy książki Lynn Austin (ur. 1949), ale żadnej jeszcze nie przeczytałam. Lynn Austin ukończyła Hope College w Holland w Michigan. Wyszła za mąż za Kena i następnie skończyła psychologię na Southern Connecticut State University. Przez dwa lata mieszkali w Bogocie w Kolumbii, gdzie uczyła w szkole, a mąż grał w orkiestrze symfonicznej. Wówczas zaczęła więcej czytać i marzyć sama o pisaniu książek, które rozśmieszają, wzruszają i zmuszają do myślenia. Potem mieszkali w Thunder Bay w Ontario, a później przeprowadzili się do Winnipeg w Manitobie. Urodziła troje dzieci, a obecnie ma już wnuki.
Pierwsza jej powieść "Bogowie i królowie" została wydana w 1995 r. Potem napisała kolejne części i tak powstała seria Kronik. Pracowała wówczas jako wolontariusz na wykopaliskach archeologicznych (Izrael, Timna, lato 1989 r.). W 1992 r. zrezygnowała z nauczania na rzecz pisania. Opublikowała ponad 23 powieści, z których osiem zdobyło nagrody Christy Awards za wybitne osiągnięcia w dziedzinie fikcji chrześcijańskiej. Jedna z jej książek, "Hidden Places", została zekranizowana przez Hallmark Channel (2006). Nadal mieszka z mężem w zachodnim Michigan.
Austin jest znana z pisania książek o silnych kobietach, które ufają Bogu. Głównym przesłaniem, które stara się przekazać we wszystkich swoich powieściach, jest „że Bóg nas kocha i nigdy nas nie opuści, bez względu na to, jak trudne stanie się życie”.
30 stycznia 2025
Elizabeth Camden, Kiedy miasto śpi.
Jest 1913 rok. Poznajemy Katherine Schneider, dwudziestoośmioletnią dentystkę, która pracuje w klinice Edgara Parkera w Nowym Jorku. Nota bene, jego wizja klinik stomatologicznych szczycąca się hasłem „bezbolesnych” zabiegów, otwartych do późna, aby przyciągnąć klasę robotniczą i zatrudniać dentystów ze wszystkich środowisk i narodowości, jest zaskakująca, ale jednocześnie pociąga za sobą widmo wrogów w branży. Nasza bohaterka pracuje w nietypowych godzinach i od dwóch lat codziennie w drodze z kliniki do stacji metra towarzyszy jej przystojny trzydziestoczteroletni policjant Jonathan Birch. Mimo upływających miesięcy i zabiegów inicjujących rozmowę, Katherine nadal nie wiedziała o nim zbyt wiele oprócz tego, że potrafił piec doskonałe ciasteczka. Jonathan był tajemniczy, skrupulatnie jedynak wypełniał swoje obowiązki policjanta i niewątpliwie miał słabość do pięknej, niewinnej i uczciwej młodej kobiety. Znajomość na tym etapie nie przerodziłaby się zapewne w nic więcej, gdyby nie tragiczne okoliczności, jakie wkrótce miały pociągnąć za sobą lawinę wydarzeń. Pewnego wieczoru na dyżur Katherine trafiło dwóch mężczyzn, z których jeden pod wpływem gazu rozweselającego zaczął mówić dość niedorzecznie. Nie byłoby w tym nic dziwnego, gdyby nie to, że Katherine odkrywa związek między wypadkami związanymi z Lorna Doone, a bredzeniem swojego pacjenta. Postanawia skonsultować się z Jonathanem Birchem.
Powieść opowiada historię, która jest realna nie tylko ze względu na tło historyczne, obyczajowe, gospodarcze i społeczne. To opowieść o rodzącym się pięknym uczuciu między dwojgiem ludzi, którzy muszą nauczyć się znów ufać. Zraniona Katherine opuszcza swoją wygodną strefę komfortu - dom rodzinny w Ohio. Jako jedna z nielicznych wówczas kobiet postanawia skończyć studia stomatologiczne i rozpocząć praktykę w Nowym Jorku. Jako niezamężna kobieta mieszka w Martha Washington Hotel, gdzie znajduje grupę przyjaciółek. Jest zdeterminowana w dążeniu do celu, szczera w wypowiadania swoich sądów, stanowcza, ale jednocześnie potrafi być ciepła i przyjazna. Oprócz życia zawodowego, chciałaby mieć także prywatne. Z kolei Jonathan Birch skrywa tajemnice związane z pochodzeniem i powiązaniami rodzinnymi. Jest uczciwy, cierpliwy, delikatny, lojalny, a jednocześnie bardzo samotny.
To intrygująca i wciągająca historia, ukazana na tle Nowego Jorku początku XX wieku, którą czyta się z wielką przyjemnością. Autorka kreśli obraz miasta pokazując jego różne oblicza: zróżnicowanego pod względem narodowościowym (etnicznym) i kulturowym, skorumpowanego, mafijnego, społeczeństwa podzielonego ze względu na zajmowane stanowiska, przynależność do środowiska czy posiadany majątek. Znaleźć tu można także odwołania do wiary. Elizabeth Camden po raz kolejny udowadnia, że o miłości budowanej przede wszystkim na przyjaźni i szacunku, można pisać wspaniałym plastycznym językiem. Na pewno zaopatrzę się w kolejne tomy cyklu, a lekturę polecam.
![]() |
Martha Washington Hotel |
Oczywiście sprawdziłam niektóre fakty historyczne. Przykładowo Martha Washington Hotel został otwarty w 1903 r. i był hotelem przy 30 East 30th Street (później 29 East 29th Street - w powieści jest mowa już o tej ulicy) w dzielnicy NoMad na Manhatanie. Działał jako hotel wyłącznie dla samotnych kobiet przez 95 lat. Miał trzynaście pięter. Patronką hotelu była Martha Washington (1731-1802), pierwsza dama Stanów Zjednoczonych (1789-1797). Zazwyczaj mężczyznom wolno było wchodzić tylko do przestrzeni na parterze i niektórych przestrzeni na drugim piętrze. Kiedy hotel został po raz pierwszy otwarty, znajdowały się w nim zaawansowane jak na tamte czasy urządzenia mechaniczne: windy, skrzynki pocztowe, ogrzewanie parowe i oświetlenie elektryczne. Każdy pokój miał dostęp do światła naturalnego; hotel nie posiadał żadnych wewnętrznych dziedzińców świetlnych. Goście mogli korzystać z telegrafu, telefonu lub usług kurierskich. Były tam również zewnętrzne wyjścia ewakuacyjne i klatki schodowe. W hotelu nie można było przetrzymywać zwierząt. Istnieje do dziś. Ponadto w nocie historycznej można przeczytać, że w powieści autorka wykorzystała biografie dwóch realnych osób: Edgara "Bezbolesnego" Parkera (1872-1952) i porucznika Michaela Fiaschettiego (1882-1960). W słynnym naszyjniku Parkera było 357 zębów. Legalnie zmienił swoje imię na "Bezbolesny" („Painless”), gdy oskarżono go o złamanie prawa dotyczącego fałszywej reklamy, twierdząc, że jego stomatologia jest naprawdę bezbolesna.
![]() |
Jedna z prasowych reklam gabinetów Parkera |
Z kolei Michael Fiaschetti (1882-1960) rzeczywiście był dowódcą nowojorskiego oddziału włoskiego. Do Stanów Zjednoczonych przybył z Włoch z rodziną ok. 1895 r. Początkowo mieszkał w okolicach Bostonu, a potem w Nowym Jorku. Otrzymał obywatelstwo amerykańskie i w 1908 r. dołączył do Departamentu Policji Nowego Jorku. Szybko zdobył nominację do służby pod dowództwem porucznika Josepha Petrosino we włoskim oddziale nowojorskiej policji. Z Petrosino współpracował zaledwie pół roku. Oddział włoski został stopniowo rozwiązany po zabójstwie Petrosino w 1909 r. na Sycylii. Wiele lat później oddział na krótko został wskrzeszony pod przywództwem Fiaschettiego. W 1920 r. nowy szef oddziału udał się do Włoch w przebraniu, powtarzając zadanie, które kosztowało Petrosino życie. Ostatecznie oddział rozwiązano w 1922 r. Fiaschetti przez pewien czas prowadził prywatną agencję detektywistyczną.
![]() |
Michael Fiaschetti |
Elizabeth Camden, Kiedy miasto śpi, wydawnictwo Dreams, wydanie 2025, tytuł oryg.: While the City Sleeps, tłumaczenie: Magdalena Peterson, cykl: Kobiety ze Śródmieścia, t. 1, tytuł oryg.: Women of Midtown #1, okładka miękka, stron 368. Premiera 14.02.2025 r.
29 stycznia 2025
Kathleen Fuller i jedyna powieść w Polsce.
27 stycznia 2025
Lucy Maud Montgomery, Rilla ze Złotych Iskier.
Cóż, to już ostatnia - ósma - część o perypetiach rodziny Anne, jaka ukazała się w tłumaczeniu Anny Bańkowskiej. Pierwsze wydanie tej powieści ukazało się w 1921 r. Akcja obejmuje lata 1914-1918, czyli okres I wojny światowej.
Tom ten skupia się na najmłodszej z rodziny Blythe’ów – Rilli. Dziewczynka jest najmłodszą z rodzeństwa i w 1914 r. ma już piętnaście lat. Jej życie jest pełne beztroski, a sama jest ulubienicą braci i sióstr. Nie skupia się jednak na nauce, nie myśli o swojej przyszłości i dalszym kształceniu. Zamiast tego woli rozmyślać o zabawie i zamążpójściu. Rodzice martwią się takim podejściem do życia swojej córki. Ten brak rozwagi, figlarność, swego rodzaju błogostan, zostają jednak zweryfikowane przez wybuch pierwszej wojny światowej. Bracia (Jem, Walter i Shirley) i przyjaciele (Kenneth Ford, Jerry Meredith, Carl Meredith) Rilli wyruszają na front, z którego nie wszyscy wrócą do Złotego Brzegu. Początkowo Walter, który przeszedł tyfus, pozostaje w domu i zbliża się bardziej do siostry. Ostatecznie jednak zaciąga się do wojska, podobnie jak ukochany Rilli. Rodzina Blythów nie spotka się jednak już nigdy w całości. Po śmierci Waltera, gdy Shirley osiąga pełnoletniość, to szybko dołącza do korpusu lotniczego. Przez wiele miesięcy nie wiedzą też, co dzieje się z Jimem. Rilla w czasie wojny stara się sprostać nowych zadaniom i być podporą dla rodziców. To jej przyspieszony kurs dojrzewania do dorosłości. Dziewczyna przechodzi przemianę nie tylko zewnętrzną, ale przede wszystkim wewnętrzną.
Ze względu na okoliczności pierwszej wojny światowej, atmosfera powieści nie jest ani radosna, ani dowcipna. To książka smutna, gorzka, zmuszająca do refleksji, nostalgiczna, ale jednocześnie piękna. Taka, do której się wraca.
Autorka dedykowała powieść kuzynce i najlepszej przyjaciółce Frederice Campbell MacFarlane, która zmarła na zapalenie płuc. Podobnie jak Maud była nauczycielką. Obecny właściciel Muzeum Ani z Zielonego Wzgórza, George Campbell, jest prawnukiem Frederiki (polecam blog i stronę na fb "Kierunek Avonlea)
Lucy Maud Montgomery, Rilla ze Złotych Iskier, wydawnictwo Marginesy, wydanie 2025, oryg.: Rilla of Ingleside, tłumaczenie: Anna Bańkowska, okładka twarda, stron 392.
25 stycznia 2025
Joan Wolf i jej powieści.
https://www.joanwolf.com/
24 stycznia 2025
Cindy Woodsmall i jej powieści.
22 stycznia 2025
Kelly Irvin i jej powieści.
20 stycznia 2025
Tracie Peterson i jej powieści.
Oddała swoje serce Jezusowi w wieku sześciu lat i od zawsze czuła, że pisanie to jej droga, którą powinna wypełniać. Jej motto w pisaniu, jak i we wszystkich innych aspektach życia, brzmi Soli Deo Gloria — Tylko dla Boga chwała.
Ulubiony werset z Biblii: Jozuego 1:9 (NW)
Czyż nie nakazałem ci? Bądź silny i odważny.
Nie bój się, nie trać odwagi, bo Pan, Bóg twój, będzie z tobą, dokądkolwiek pójdziesz.
Lektura cyklu przede mną, ale przeczytałam opisy z zagranicznych portali jej książek i wydają się bardzo interesujące. Szkoda, że w Polsce autorka zupełnie zapomniana....
https://traciepetersonbooks.com/ strona autorki
https://www.goodreads.com/series/list/27788.Tracie_Peterson.html
19 stycznia 2025
Bożena Fabiani, Jeszcze o sztuce.
Bożena Fabiani, Jeszcze o sztuce, wydawnictwo Bookplan.pl, Warszawa 2024, okładka miękka ze skrzydełkami, stron 252.

Jeszcze o sztuce
Bożena Fabiani
Tessa Afshar i jej powieści.
W Polsce ukazało się jedynie pięć powieści Tessy Afshar: cykl Rubinowe zbiory (Świat Książki), Złodziejka z Koryntu i Lidia (Edycja Świętego Pawła). Na stronie autorki widnieje dwanaście powieści. To książki w ramach gatunku powieści biblijnej. Jej książki znalazły się na listach bestsellerów Publishers Weekly i CBA. Z tych prezentowanych nie czytałam jedynie Złodziejki z Koryntu.
Tessa Afshar urodziła się na Bliskim Wschodzie i mieszkała tam przez pierwsze czternaście lat swojego życia. Potem przeprowadziła się do Anglii, gdzie uczęszczała do szkoły z internatem. Pokochała wówczas powieści Jane Austen i Charlotte Bronte. Następnie przeprowadziła się do Stanów Zjednoczonych. Nawróciła się w w wieku dwudziestu kilku lat. Ukończyła teologię na Yale.
https://tessaafshar.com/ strona autorki