Zbigniew Sudolski, Krasińscy: ojciec i syn.

Krasińscy: ojciec i syn to studium autorstwa profesora Zbigniewa Sudolskiego ukazujące rozwój zależności między ojcem gen. Wincentym Krasińskim a jego jedynym synem Zygmuntem. Autor zajął się tym razem jedynie przedstawieniem relacji między rodzicem a dzieckiem. Na samym początku czytelnik ma możliwość poznać ród Krasińskich wywodzący się z Mazowsza, którego rodzinnym gniazdem było Krasne koło Ciechanowa. Krasińscy od wieków piastowali czołowe funkcje w hierarchii duchownej i świeckiej. W 1659 roku podskarbi koronny Jan Kazimierz otrzymał starostwo opinogórskie. Wincenty urodził się w 1782 roku (zmarł w 1858) ze związku Jana Korwina Krasińskiego, starosty opinogórskiego i posła na Sejm, z hrabianką Antoniną Czacką. Co do starostwa opinogórskiego to w 1807 roku otrzymuje je marszałek napoleoński Jean Bernadotte (późniejszy Karol Jan XIV król Szwecji), a dopiero 1811 roku starający się o nie gen. Wincenty Krasiński, który wówczas otrzymał też tytuł hrabiowski. W 1815 roku potwierdził to nadanie car Aleksander I. W 1844 roku powołana została przez cara Mikołaja I ordynacja opinogórska.

Maria Urszula Krasińska z Radziwiłłów, ok.1810,

Wincenty został osierocony przez ojca w wieku 8 lat i wychowywany był przez despotyczną, apodyktyczną, nieustępliwą - jak sugeruje Sudolski, niekochającą go matkę. Wskutek tego Wincenty przejął owe cechy charakteru, acz już jako 21latek wbrew woli rodzicielki zdecydował o poślubieniu bogatej, acz starszej o cztery lata księżniczkę Marię Urszulę Radziwiłłównę (1777-1822). Zygmunt urodzony w 1812 roku, był trzecim i jak się okazało jedynym dzieckiem tej pary. Dwie córeczki zmarły tuż po urodzeniu: Laura Antonina w 1804, a Helena w 1806 roku. W dodatku, gdy przyszły poeta ma niespełna 10 lat umiera jego matka. W związku z tym gen. Wincenty to w jedynaku pokładach największe nadzieje zarówno, jeśli chodzi o przedłużenie linii rodu, jak i karierze. Zygmunt miał jednak melancholijne usposobienie, a mimo, że często ulegał ojcu, to ten ostatni wywierał niejednokrotnie na nim naciski. Objawiało się to między innymi odcięciem syna od finansów na pewien czas czy też przymuszeniem do odbycia podroży do Petersburga w celu audiencji u cara. Wincenty nie omieszkał się również wtrącić w sprawy sercowe syna. Rozmawiał z kochanką Zygmunta - Joanną Bobrową, aby zaprzestała z nim kontaktów, ale też wybrał mu żonę. Zycie rodzinne Zygmunta nie należało do udanych. Nudził się z rodziną, spędzał czas z kochanką - Delfiną Potocką i zmuszał do tego nawet Elizę w ramach "rodzinnych" wypoczynków.

Zygmunt kochający ojca, wychowany w posłuszeństwie i świadomy tego, jakie pokładane są w nim nadzieje, ulegał ojcu, choć wbrew sobie. Znosił również liczne upokorzenia związanej z postawą polityczną hen. Wincentego, kiedy to ten z napoleończyka szybko stał się lojalnym wobec rosyjskiego cara i wierny złożonej przysiędze. Przez całe życie Zygmunt próbował się buntować wobec woli ojca, a mimo to rezygnował z niezależności. 

Owa niewielka książeczka zaopatrzona została w ilustracje związane z gen. Wincentym Krasińskim, jego synem Zygmuntem i Opinogórą, gdzie poeta spędzał wakacje. Studium krótkie acz ciekawe i zmuszające do refleksji nad ówczesnym życiem w wymiarze obyczajowym, społecznym i historycznym.

 

Zbigniew Sudolski, Krasińscy: ojciec i syn, Muzeum Romantyzmu w Opinogórze, wydanie 2007, oprawa miękka ze skrzydełkami, stron 84 + ilustracje.


Opinogóra, 12.06.2013 r.