Julian Barnes, Cytrynowy stolik.

Cytrynowy stolik to zbiór opowiadań jednego z najlepszych brytyjskich pisarzy Juliana Barnesa. Na książkę składa się jedenaście opowiadań, których motywem przewodnim jest starość. 

Opowiadania nie należą do długich, jednak historie w nich ukazane przyciągają uwagę czytelnika. Bohaterami są ludzie w podeszłym wieku, z bagażem doświadczeń, którzy dokonują podsumowania swojego życia, patrzą wstecz, ale jednocześnie nie zapominają o swoim wieku. Barnes świadomie kreśli dwa obrazy życia: młodość i starość. Na tych etapach człowiek inaczej postrzega świat i prawa nim rządzące. W młodości szaleje, bawi się, korzysta z uroków życia i nie stroni od seksu. Jako staruszek niektóre wydawać by się mogło błahe rzeczy zaczynają przeszkadzać, denerwować, niepokoić. Dominuje frustracja, niedomówienia powstałe w kontaktach międzyludzkich, nieporozumienia. Skóra wiotczeje, a ciała i niekiedy umysłu nie opuszczają już choroby. Barnes pokazuje, że wkraczać w wiek dojrzały można na wiele sposobów i że nikt nie uchroni się od zbliżającego kresu życia.

Autor zaprasza jednocześnie czytelnika do wędrówki zarówno w czasie jak i pozwala przekraczać granice terytorialne różnych państw. Akcja niektórych opowiadań umiejscowiona jest w XIX wieku, a niektórych w XX. Czytelnik znajdzie się na przedmieściach Londynu, w amerykańskiej kawiarni, w pociągu, będzie uczestniczył w koncertach muzyki poważnej, znajdzie się wraz z bohaterami w Szwecji, Francji czy Rosji. Barnes równie dobrze opowiada o niespełnionym romansie z młodości, spotkaniu dwóch wdów idealizujących swoich zmarłych mężów, zapalczywym i bezwzględnym hazardziście chcącym przeżyć swoich kolegów, jak i wizytach u fryzjera, które regularnie odbywają się od lat. Zachwyca opowiadanie w formie listów ponad osiemdziesięcioletniej staruszki przebywającej w domu starców, a skierowane do pisarza – Autora Papugi Flauberta.

W opowiadaniach odnaleźć można zarówno nostalgię jak i zgryźliwe poczucie humoru oraz refleksję nad przemijaniem. Nie ma tu jednak żadnego sentymentalizmu i banalności. Julian Barnes opowiada o starości w subtelny i mądry sposób ukazując jego zarówno blaski jak i cienie.  Jak to w zbiorku opowiadań bywa niektóre opowiadania podobają się mniej, inne bardziej. Każdy powinien jednak wyrobić sobie zdanie samodzielnie. Osobiście książka przypadła mi do gustu, bo to dobra i solidna proza.  

 

Julian Barnes, Cytrynowy stolik, wydawnictwo Świat Książki, wydanie 2013, przekład: Joanna Puchalska,  oprawa twarda, stron 224.