Elizabeth Gaskell, Żony i córki.

Żony i córki to druga powieść autorstwa Elizabeth Gaskell, jaka ku moim pozytywnym zaskoczeniu w dość szybkim tempie ukazała się po książce Północ i Południe. Jako, że jestem wielbicielką dziewiętnastowiecznej prozy angielskiej proszę nie nastawiać się tu na przeczytanie opinii krytycznej. Wręcz będzie odwrotnie. Jestem pozytywnie nastawiona zarówno do tłumaczenia jak i tym razem do oprawy graficznej wskazanej pozycji. Okładka jak najbardziej nawiązuje do obrazu epoki. Inną, co prawda kwestią jest wydanie na cienkim papierze, ale ponad 800 stron na innym zupełnie papierze zmieniłoby wagę książki. Nie frasujmy się jednak i nie wynajdujmy błędów, bo jestem szczęśliwa, że w końcu obcojęzyczne książki napisane w XIX wieku zaczynają być doceniane i ukazują się na polskim rynku księgarskim.  

Główną bohaterką jest siedemnastoletnia Molly Gibson, córka wiejskiego lekarza, który cieszy się poważaniem i uznaniem okolicznych mieszkańców wywodzących się z każdej sfery. Molly, osierocona przez matkę w dzieciństwie, mieszka z ojcem i jest ucieleśnieniem niewinności, skromności, uczciwości i posłuszeństwa.  Gdy okazuje się, że jedne z praktykantów zakochuje się w młodziutkiej dziewczynie, doktor decyduje się wysłać córkę na jakiś czas do państwa Hamaley’ów. Tam Molly zaprzyjaźnia się z chorowitą panią Hamley jak i z dziedzicem. Wskutek przedłużającego pobytu udaje jej się również poznać synów dziedzica: młodszego wykazującego przyrodnicze zainteresowania Rogera i starszego uwielbiającego poezję Osborne’a. Nie ten jednak, co jest ulubieńcem rodziców, będzie świecił przykładem. Dziewczyna świetnie rozumie się z ojcem i do szczęścia niczego jej nie potrzeba. Wszystko się jednak zmienia, gdy doktor Gibson postanawia poślubić wdowę Panią Hiacyntę Clare Krikpatrick, mającą córkę w wieku Molly. Nowa pani Gibson jest nie tylko irytująca, samolubna, myśląca jedynie o własnych korzyściach, schlebiająca rodzinie lady Cumnor i apodyktyczna, ale również to mistrzyni intryg, kłamstw i manipulacji. Jej córka Cynthia to z kolei osóbka lubująca się w romansach, nielicząca się z uczuciami adoratorów, u których ma niezwykłe powodzenie.

Tak mniej więcej rozpoczyna się powieść mająca kilka wątków. To nie tylko, bowiem książka o miłości, ale również fantastycznie ukazany obraz dziewiętnastowiecznych konwenansów, życia codziennego w małym, sennym angielskim miasteczku Hollingford, gdzie wszyscy się znają, a plotki szybko się rozchodzą. To również powieść o stałej miłość Hamley’ów, tajemnicy skrywanej przed ojcem przez Osborne’a, miłosnych pomyłkach i potknięciach w dokonywanych wyborach oraz granicy wynikającej z życia wyższych i średnich warstw społecznych. Oprócz tego mamy poruszoną kwestię osiągnięć w naukach przyrodniczych. 

To książka, która zafascynuje nie jednego czytelnika uwielbiającego tak zwana klasykę popularną. Mimo ponad 800 stron, po przeczytaniu powieści nadal czuje się niedosyt. Przyznam się, że treścią się delektowałam, specjalnie zostawiałam czytanie na wieczór, gdy w domu istnieje już tylko błoga cisza, abym szybko nie została oderwana od lektury. To dobry zastrzyk optymizmu. Powieść napisana jest wspaniałym, eleganckim i wyszukanym językiem.  Żony i córki to bardzo dobra lektura również za sprawą świetnego tłumaczenia dokonanego podobnie jak to było w przypadku powieści Północ i Południe przez Katarzynę Kwiatkowską. Teraz tylko wystarczy życzyć sobie wydań kolejnych książek Elizabeth Gaskell. Chcę żyć nadzieją, że nastąpi to w niedługim czasie. Na koniec warto zwrócić uwagę również na serial BBC, który powstał na podstawie książki, a którego scenariusz niemal ściśle nawiązuję do fabuły powieści.

Elizabeth Gaskell, Żony i córki, wydawnictwo Świat Książki, tłumaczenie: Katarzyna Kwiatkowska,  styczeń 2012, okładka miękka, stron 864.