Chronologia sztuki: oś czasu kultury zachodniej od czasów prehistorycznych po współczesne.

Chronologia sztuki pod redakcją Iaina Zaczka to książka przedstawiająca w formie szybkich odsłon wiadomości, kluczowe przemiany w ramach historii sztuki, kultury i historii, jakie miały miejsce w Europie zachodniej od czasów prehistorycznych aż po współczesne. Książka powstała pod redakcją Iaina Zaczka prezentuje streszczenia, omówienia dzieł sztuki, prezentacje, paski boczne przygotowane w dziedzinach wiedzy przez takich autorów jak: Ian Chilvers, Emma Doubt, Ann Hildyard, Susie Hodge, Ann Kay i Carol King.

W jednej książkowej pozycji ukazanych zostało tysiące lat. Znaleźć tu można obfitość faktów pogrupowanych w pięciu rozdziałach: starożytność i średniowiecze, renesans i barok, rokoko i neoklasycyzm, romantyzm i później, epoka nowoczesna. Nie ma tu jednak konwencjonalnych podziałów na okresy historyczne, szkoły i ruchy artystyczne. Lektura pokazuje jednak, że Młody rycerz Vittore Carpaccio powstał zaledwie cztery lata wcześniej od Melancholii Albrechta Dürera. Zwrócono odrębnie uwagę między innymi na: przedstawienia świętych, miniatury portretowe, obrazy piekła, rozwój drukarstwa, gotycki horror, kolonie artystyczne, sztukę plakatu. Na osi czasu z kolei odnaleźć można mniej znane szerszemu odbiorcy zaznaczenia o tym, że: Robert de Bruce odnosi zwycięstwo nad królem Anglii Edwardem II w bitwie pod Bannockburn (1314); Pirat Czarnobrody po zajęciu „La Concorde” wprowadza rządy terroru na wybrzeżach amerykańskich i na Karaibach (1717);  Eadweard Muybridge wykonuje swoje przełomowe próby fotograficzne analizując ruchy konia (1878); Sony wprowadza na rynek walkmana, przenośny odtwarzacz kaset audio (1979). Ostatnią zaznaczoną datą jest rok 2017 z podpisem: rozpoczyna się Brexit, formalny proces wycofania Wielkiej Brytanii z Unii Europejskiej, na podstawie art. 50. Traktatu unijnego.

Książka zawiera wiele kolorowych reprodukcji, które powiązane zostały z osią czasu. Na tej ostatniej zaznaczono dodatkowo zachodzące zmiany w postrzeganiu sztuki, wynalazki, zmiany zachodzące na tle społecznym, politycznym, gospodarczym, literackim i naukowym. Jak można oczekiwać po takiej książce, zachodzące zmiany podkreślone zostały przez standardowe i powszechnie znane dzieła sztuki począwszy od malowideł naskalnych z Lascaux i Palety Narmera, poprzez Tkaninę z Bayeux, obrazy Boscha, Botticellego, Caravaggio, Rafaela, Vermeera, Jeana-Antoine’a Watteau, Eugène Delacroix, Édouuarda Maneta, Gustava Klimta, Pabla Picassa, Paula Klee, Grant Wooda, aż po Andy Warhola i współczesne instalacje. W książce pojawiają się także mniej znane dzieła sztuki i pojęcia: wortycyzm, land art (sztuka ziemi), YBA, sztuka figuratywna. Znaleźć tu też można bardzo ogólną próbę klasyfikacji i uwzględnienia różnorodnych form sztuki (performance, fotografia, film, instalacje) przykładowo z lat 2000-2017. Najbardziej znaną formą staje się street art (sztuka uliczna). 

To prezentacja swoistego miksu, jaki na przestrzeni lat zaserwowała nam historia w zachodzących przemianach religijnych, kulturalnych, społecznych, gospodarczych, politycznych, etycznych. Książka ukazuje więc rozwój sztuki w szerokim kontekście. Dzieło sztuki nigdy nie powstaje w próżni. Badać go należy w odniesieniu do zachodzących w danym czasie przemian i faktów. W kontekście tego, analiza dzieł sztuki staje się nie tylko interesujące, ale i niejednokrotnie prowokujące.

Chronologia sztuki: oś czasu kultury zachodniej od czasów prehistorycznych po współczesne, wydawnictwo Arkady, wydanie 2019, pod red. Iain Zaczka, tytuł oryg.: A Chronology of Art: A Timeline of Western Culture from Prehistory to the Present (2018, USA), tłumaczenie: Bożena Mierzejewska, oprawa twarda, format: 22x26 cm, stron 288.