Alan Hollinghurst, Obce dziecko.

To pierwsza książka Alana Hollinghursta, którą miałam przyjemność przeczytać, choć nie napiszę, że wywarła jakieś na mnie niezatarte wrażenie. Moim skromnym zdaniem jest to głównie powieść traktująca o stosunku społeczeństwa do homoseksualizmu, która przede wszystkim ukazuje związki między mężczyznami w rożnych okresach. Dopiero na drugim miejscu wymieniłabym, że jest to powieść opowiadająca o dwóch rodzinach oraz o zmianach, jakie zachodziły w Anglii w obszarze obyczajowym i społecznym we wskazanych okresach czasowych.

W 1913 roku do posiadłości Dwóch Akrów należącej do rodziny Sawle’ów na pewien weekend przybywa młody poeta, zblazowany i beztroski Cecil Valance, którego rodzina zamieszkuje posiadłość Corley Court. Rodzina sądzi, że jest on kolegą George’a ze studiów w Cambridge, choć w rzeczywistości jest jego kochankiem. W dodatku młodym arystokratą, zresztą też nie bez przyczyny, zafascynowana jest również siostra George’a, szesnastoletnia Daphne. Pozostawionym śladem Cecila jest wiersz dotyczący jednego z zakątków Anglii, wpisany w pamiętniku dziewczyny. Niedługo potem wybucha I wojna światowa i Cecil ginie, a jego dotychczasowe życie obrasta w legendę. Tyle tylko, że biografowie chcą w nim widzieć nie tylko geja, ale również ojca jednego z dzieci Daphne, która notabene poślubiła brata Cecila. Pamiętajmy też o wspomnianym poemacie Dwa Akry, który stanie się niejako bramą do sławy Cecila.

Czytając pierwszą część książki niebotycznie miałam wrażenie, że to już gdzieś było. I tak szybko powędrowałam do swoich półek i wyszperałam Powrót do Brideshead Evelyna Waugh. Rzeczywiście postać Cecila Valance’a ma wiele wspólnego z Sebastianem Flytem, tyle tylko, że ten ostatni pochodził z rodziny średniozamożnej i wkracza w świat arystokratycznego kolegi. Po tejże części, kolejne nawiązania do Cecila ukazane są z punktu widzenia następnych pokoleń i odmiennych czasów. Z tej racji czytelnik, gdy już przyzwyczai się do bohaterów, musi się z nimi rozstać, by poznać kolejnych. Innym bezspornym faktem jest ukazanie kolejnych wcieleń danej postaci przykładowo od nastolatki do staruszki. Zmiany nie omijają również wiktoriańskiej posiadłości Corley Court.

Cecha charakterystyczną powieści Hollinghursta jest fragmentaryczność, pewnego rodzaju mozaika, wycinki zdarzeń i rozciągłość czasu narracji. Wiele, więc czytelnik znajdzie tu niedomówień i niedopowiedzeń, a o samym poecie będzie niezbyt wiele, tym bardziej, że osoby, którym był bliski nie zdradzają wszystkiego, omijają grzeszki, błędy z przeszłości, a ich wspomnienia nie rzadko skutek minionego czasu maja wątpliwą wartość. Zagadki nie zostają, więc rozwiązane, a czytelnik nie zostaje zaspokojony. Trzeba jednak przyznać, że powieść przekazuje obraz przemian społecznych i politycznych w Anglii na przestrzeni niemal stu lat, bowiem czasowo powieść kończy się w roku 2008. To również powieść opowiadająca o prawdzie, ale takiej, która skrywana jest za konwenansami i ogólnie przyjętymi zasadami.  To pewnego rodzaju historia o stosunku społeczeństwa do homoseksualizmu, które zmieniało się na przestrzeni lat.

Może ja jestem dziwna, ale książka okrzyknięta najlepszą powieścią jakoś do mnie nie przemawia, mimo, że rzeczywiście można treść uznać za intrygującą, czasem zabawną i tajemniczą. I nie chodzi tu o styl, który nie będzie odpowiadał każdemu. Denerwowały mnie chyba owe migawki, wyrywki, nierozwiązane zagadki. Zaciekawiło mnie w niej zupełnie, co innego, a mianowicie Autor próbuje pokazać, w jaki sposób może przeciętne życie urosnąć do rozmiarów legendy. Zainteresowanych odsyłam do książki, aby mogli sami wyrobić zdanie.

 

Alan Hollinghurst, Obce dziecko, wydawnictwo MUZA S.A., wrzesień 2012, tłum. Hanna Pawlikowska-Gannon, wiersze i fragm. poetyckie w tł. Katarzyny Bieńkowskiej, oprawa miękka, stron 616.

ALAN HOLLINGHURST (ur. 1954 roku w miasteczku Stroud w angielskim hrabstwie Gloucestershire), studiował literaturę angielską, pracował wiele lat jako nauczyciel akademicki i recenzent w prasie literackiej. Debiutował jako poeta, by zostać w końcu powieściopisarzem, i to zauważonym od razu, gdy w 1988 roku ukazała się jego pierwsza powieść The Swimming-Pool Library (wyd. polskie pt. Klub Koryncki). Napisał kilka powieści, w tym Linię piękna nagrodzoną Bookerem i wydaną przez MUZĘ w 2005 roku. Jest laureatem nagród literackich: Somerset Maugham Award, James Tait Black Memorial Prize, Booker Prize. Mieszka w Londynie.