Chamfort, Charaktery i anegdoty. Małe dialogi filozoficzne. Maksymy i myśli.

Wydawnictwo Iskry

Tłumaczenie: Tadeusz Żeleński-Boy, Konrad Drzewiecki, Ryszard Engelking

Miejsce wydania: Warszawa

Liczba stron: 178

Format: 110 x 215 mm

Oprawa: twarda z obwolutą

ISBN-13: 978-83-244-0122-2

Data wydania: marzec 2010

Francuski literat Sébastien-Roch Nicolas, zwany de Chamfort żył w latach 1741 – 1794. Był autorem licznych komedii, tekstów politycznych, wierszy, listów i pism krytycznych. Jego Maksymy i myśli zostały wydane pośmiertnie w 1803, natomiast Charaktery i anegdoty uważane są za jedne z lepszych zbiorów aforyzmów doby nowożytnej. Owe teksty Chamforta wraz z Małymi dialogami filozoficznymi ukazały się w jednym tomiku nakładem wydawnictwa Iskry. Każda część zbiorku została przetłumaczona przez innego tłumacza i w innym nieco stylu: Charaktery i anegdoty przez Boya Żeleńskiego, Małe dialogi filozoficzne przez Ryszarda Engelkinga, a Maksymy i myśli przez Konrada Drzewieckiego.

Charaktery i anegdoty to krótkie zapiski dotyczące życia codziennego francuskiej arystokracji. W krótkich miniaturach odnaleźć można poprzez zastosowanie osobliwego dowcipu, główne cechy przedstawianej postaci czy też sedno zdarzenia. Każda powiastka zakończona jest zaskakującym sformułowaniem podkreślającym sens wypowiedzi, której rozszyfrowanie należy do czytelnika. Chamfort w sarkastyczny sposób wyśmiewa się z ludzi, piętnuję ich wady i potępia naganne zachowanie. Znaleźć w nich można osobliwe powiedzonka ludzi znanych i mniej znanych. Po za tym odnajdziemy tu wypowiedzi pana N…, który przez Boya Żeleńskiego uważany jest za sobowtóra Chamforta.

Małe dialogi filozoficzne to zapis krótkich rozmów między arystokracją, arystokracją a służbą, kochankami czy przyjaciółmi. Często rozmówcy plotkują na temat osoby nieobecnej. Swoją treścią mogą przypominać współczesny dowcip.

Natomiast w Maksymach i myślach odnajdziemy teksty, które w swej treści odnoszą się między innymi do społeczeństwa, samotności, kobiet, cnót charakteru, wad ludzkich, uczonych i literatów, małżeństwa, moralności, miłości, wolności i niewoli we Francji przed i po rewolucji. W krótkich formułkach można zobaczyć bystrość psychologiczną samego autora.

Świat przedstawiony przez Chamforta przeszedł do historii, ale nadal nieustannie ciekawi. To świat niedostępnej dla biedaków warstwy arystokracji, która zaciągała długi i ciągle knuła intrygi. To swego rodzaju dokument, w którym odnajdziemy obraz życia codziennego francuskiej arystokracji XVIII wieku. Twórczością Chamforta należy się delektować, czytać powoli i często do niej powracać. To teksty będące maksymami, złotymi myślami i anegdotami, których sens można odnieść niejednokrotnie do czasów nam współczesnych i należy na pewno przemyśleć.

Godne polecenia.